Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 11, Αρ. 4 (2012): Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2012

Η ηγεσία και η παρακίνηση είναι διοικητικές διαδικασίες εξαιρετικά σημαντικές στην νοσηλευτική υπηρεσία, καθώς από αυτές εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η επικέντρωση των νοσηλευτών στην επίτευξη των στόχων για την αποτελεσματική λειτουργία της. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η θεωρητική προσέγγιση του ρόλου του προϊσταμένου-ηγέτη και των μεθόδων και τεχνικών παρακίνησης του προσωπικού στον νοσηλευτικό χώρο. Υλικό και μέθοδος: Η μέθοδος που ακολουθήθηκε στην παρούσα ανασκόπηση στηρίχτηκε σε ανασκοπικές και ερευνητικές μελέτες οι οποίες διενεργήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα 2000-2012 και αντλήθηκαν από διεθνείς (Medline, PubMed, Cinahl) και ελληνικές (Iatrotek) βάσεις δεδομένων και στην ελληνική βιβλιογραφία, σχετικά με τις έννοιες ηγεσία και παρακίνηση στο νοσηλευτικό χώρο Οι λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν: διοίκηση, ηγεσία, νοσηλευτική βασισμένη σε ενδείξεις, παρακίνηση, υπηρεσίες υγείας. Αποτελέσματα: Σε ό,τι αφορά στην ηγεσία στη νοσηλευτική, τα αποτελέσματα έδειξαν πως το κάθε στέλεχος της νοσηλευτικής υπηρεσίας που κατέχει τη θέση του ηγέτη θα πρέπει να διαμορφώνει το επιθυμητό οργανωτικό κλίμα. Ο ρόλος του ως συντονιστή της νοσηλευτικής υπηρεσίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Επίσης, ο προϊστάμενος-ηγέτης είναι απαραίτητο να διαχειρίζεται σωστά τις μεθόδους παρακίνησης και τις τεχνικές της. Σχετικά με την παρακίνηση, οι μέθοδοι και οι τεχνικές παρακίνησης στο νοσηλευτικό χώρο συμπεριλαμβάνουν τη διαμόρφωση ομάδων εργασίας (team nursing), τη δημιουργία περιβάλλοντος μάθησης, τη συνεχιζόμενη νοσηλευτική εκπαίδευση και το ασφαλές εργασιακό περιβάλλον. Συμπεράσματα: Ο προϊστάμενος-ηγέτης θα πρέπει να διακρίνεται από ένα συνδυασμό πολλών χαρακτηριστικών για να ασκεί αποτελεσματική ηγεσία. Για την παρακίνηση των νοσηλευτών είναι σημαντική η επιλογή κατάλληλων τεχνικών και μεθόδων ώστε να αποδίδουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους με τη ταυτόχρονη διασφάλιση συνθηκών ικανοποίησης από την εργασία τους.

Λέξεις κλειδιά: Διοίκηση, ηγεσία, νοσηλευτική βασισμένη σε ενδείξεις, παρακίνηση, υπηρεσίες υγείας

Το ανθρώπινο σώμα δεν αποτελεί αυτό καθεαυτό μια αυτοτελή και ολοκληρωμένη ενότητα αλλά αντίθετα ένα πλαίσιο μέσω του οποίου το άτομο αντιλαμβάνεται και δέχεται πληροφορίες από τον έξω κόσμο. Σκοπός: Σκοπός της παρούσης εργασίας ήταν η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας ως προς την έννοια του σώματος τόσο του ασθενή όσο και του νοσηλευτή. Υλικό και μέθοδος: Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε περιελάμβανε αναζήτηση ανασκοπικών και ερευνητικών μελετών στην ηλεκτρονική βάση «SCOPUS και JSTOR» που αναφέρονταν στις θεωρητικές προσεγγίσεις για το ανθρώπινο σώμα και τη λήψη κλινικών αποφάσεων. Η συλλογή των στοιχείων διήρκησε τη χρονική περίοδο 2010-2011. Αποτελέσματα: Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, το νοσοκομείο μετατρέπεται σε χώρο παρατήρησης και μετάδοσης γνώσης για την ιατρική, καινούργιοι τρόποι ελέγχου του ανθρώπου και της κοινωνίας αναδύονται, ενώ ο ασθενής υπόκειται σε τεχνολογίες και πρακτικές που σταδιακά επιφέρουν την αλλοτρίωση του από το ίδιο του το σώμα. Παράλληλα, η επιστήμη της ιατρικής, μέσω καινοτόμων τρόπων διερεύνησης του ανθρώπινου σώματος, οδήγησε σε μια νέα κατανόηση της ζωής, του θανάτου και της αρρώστιας. Η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) ως χώρος εργασίας παρουσιάζει αυξανόμενες δεοντολογικές και επικοινωνιακές πολυπλοκότητες για τους νοσηλευτές αφενός γιατί οι ανθρώπινες λειτουργίες ρυθμίζονται μέσω των εφαρμογών της τεχνολογίας, αφετέρου γιατί οι νοσηλευτές καλούνται να υιοθετήσουν στρατηγικές επικοινωνίας προκειμένου να συμμετέχουν στη λήψη κλινικών αποφάσεων. Οι παραδοσιακοί ρόλοι των επαγγελματιών υγείας δοκιμάζονται κατά τη προσπάθειά τους να παρέχουν φροντίδα υψηλού επιπέδου στη ΜΕΘ, εκεί όπου η μετάβαση από τη ζωή στο θάνατο έχει καταστεί ιδιαίτερα ασαφής και δυσδιάκριτη. Συμπεράσματα: Η μελέτη των κοινωνικών διαστάσεων στη ΜΕΘ, θα επιτρέψει την περαιτέρω διερεύνηση των τεχνικών σώματος των νοσηλευτών και θα αναδείξει τρόπους ενδυνάμωσης της νοσηλευτικής τους ταυτότητας και συμβολής στη λήψη κλινικών αποφάσεων.

Λέξεις κλειδιά: Ανθρώπινο σώμα, εντατική, νοσηλευτική ταυτότητα, επικοινωνία, λήψη αποφάσεων

Σε μία εποχή που η υγεία «βομβαρδίζεται» από δεκάδες κινδύνους και η ιατρική χαρακτηρίζεται από αλματώδη ανάπτυξη, οι νοσηλευτές καλούνται να ενημερώσουν και να ασκήσουν πρόληψη, να εκπαιδεύσουν στις νέες μεθόδους θεραπείας και αποκατάστασης και να σταθούν δίπλα σε ασθενείς και υγιείς υποστηρικτικά. Στο χώρο της αγωγής υγείας σημαντικοί λειτουργοί υγείας είναι και οι νοσηλευτές οι οποίοι αποκτούν έτσι και το ρόλο του εκπαιδευτή. Σκοπός της ανασκόπησης αυτής ήταν η σφαιρική παρουσίαση του εκπαιδευτικού ρόλου του νοσηλευτή καθώς και των βασικών αρχών που ορίζουν την έννοια της αγωγής υγείας όπως αυτές απορρέουν από τη διαδικασία παροχής πληροφοριών και αλλαγής συμπεριφοράς. Υλικό και Μέθοδος: Το υλικό αποτέλεσαν επιλεγμένα άρθρα και κεφάλαια βιβλίων κυρίως κατά το διάστημα 2001-2010 όπως αυτά ανευρέθηκαν σε Ελληνικές (ΙΑΤΡΟΤΕΚ) και διεθνείς βάσεις δεδομένων (PubMed, CΙΝΑΗL) με τη χρήση των ακόλουθων λέξεων-κλειδιών σε συνδυασμούς: εκπαίδευση ασθενή, αγωγή υγείας, ρόλος νοσηλευτή. Αποτελέσματα: Η παροχή αγωγής υγείας απαιτεί από το νοσηλευτή να διαθέτει γενικές γνώσεις, ειδικές-παιδαγωγικές δεξιότητες επικοινωνίας και κυρίως θέληση για το αντικείμενο αυτό. Η Αγωγή Υγείας χρησιμοποιεί ένα πλήθος μεθόδων και τεχνικών για την πραγματοποίηση των στόχων της όπως η διάλεξη, η ατομική διδασκαλία και η χρήση των νέων τεχνολογιών στους χώρους της κοινότητας του σχολείου και του νοσοκομείου. Συμπεράσματα: Παρόλα τα προβλήματα που σχετίζονται με την ελλείψεις προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής, η εκπαίδευση από τους νοσηλευτές σε θέματα υγείας θα μπορούσε να λάβει πιο συστηματικό χαρακτήρα. Αρκεί και οι ίδιοι οι νοσηλευτές να συνειδητοποιήσουν και να ευαισθητοποιηθούν στον ρόλο τους αυτό. Τα οφέλη για την υγεία και την κοινωνία γενικότερα είναι σημαντικά και οι νοσηλευτές συμπεριλαμβάνονται στους λειτουργούς υγείας που έχουν την δυνατότητα να ανταποκριθούν στο συγκεκριμένο ρόλο.

Λέξεις κλειδιά: Εκπαίδευση, ασθενής, αγωγή υγείας, ρόλος νοσηλευτή

Η συμβουλευτική αποτελεί τμήμα του επαγγελματικού ρόλου των νοσηλευτών και απαραίτητη προϋπόθεση για την παροχή ολιστικής φροντίδας. Σκοπός της παρούσης εργασίας ήταν η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τη συμβουλευτική παιδιών που υποβάλλονται σε χειρουργείο. Υλικό και μέθοδος : Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε περιελάμβανε αναζήτηση ανασκοπικών και ερευνητικών μελετών κατά το χρονικό διάστημα 2005-2009, στην ηλεκτρονική βάση «pubmed» που αναφέρονταν στη συμβουλευτική παιδιών που υποβάλλονται σε χειρουργείο, με τη χρήση λέξεων κλειδιών: συμβουλευτική, περιεγχειρητική φροντίδα, ολιστική φροντίδα. Αποτελέσματα : Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η συμβουλευτική ασκείται από κατάλληλα εκπαιδευμένα και ισορροπημένα άτομα που διαθέτουν επικοινωνιακές δεξιότητες. Προϋπόθεση της αποτελεσματικής συμβουλευτικής είναι ο διάλογος, όπου ο νοσηλευτής-σύμβουλος ύστερα από προσεκτική ακρόαση θέτει παρατηρήσεις, εισηγήσεις, προκειμένου να ενισχύσει την αυτοεικόνα, την αυτογνωσία και την αυτοπεποίθηση του παιδιού και να βελτιώσει την ψυχική του κατάσταση. Η περιεγχειρητική συμβουλευτική διαδικασία ως μέρος της ολιστικής νοσηλευτικής φροντίδας θα πρέπει να έχει ένα πλάνο εξατομικευμένης εφαρμογής είτε βρίσκεται στο προεγχειρητικό – διεγχειρητικό ή στο μετεγχειρητικό στάδιο. Συμπεράσματα : Η αποτελεσματική συμβουλευτική στη φροντίδα παιδιού που υποβάλλεται σε χειρουργείο συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της ποιότητας παροχής υπηρεσιών και στη αύξηση του βαθμού ικανοποίησης των νοσηλευομένων παιδιών και των οικογενειών τους.

Λέξεις κλειδιά: Συμβουλευτική, περιεγχειρητική φροντίδα, ολιστική φροντίδα

Οι επαγγελματίες υγείας ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου για την εκδήλωση του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης. Σύμφωνα με τους Maslach & Jackson, η "συναισθηματική εξάντληση", η "αποπροσωποποίηση" και η "έλλειψη προσωπικών επιτευγμάτων" αποτελούν τις τρεις συνιστώσες που δημιουργούν το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της επαγγελματικής εξουθένωσης των νοσηλευτών του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας. Υλικό και μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 100 νοσηλευτές προερχόμενοι από τα 10 τμήματα του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας. H συλλογή των δεδομένων έγινε με τη συμπλήρωση ενός ειδικά διαμορφωμένου ερωτηματολογίου, για τις ανάγκες της έρευνας, το οποίο εκτός από τα κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά, περιλάμβανε την κλίμακα της επαγγελματικής εξουθένωσης Maslach. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με το στατιστικό πακέτο SPSS 16 και η μέθοδος ανάλυσης ήταν t-test και Anova. Αποτελέσματα: Από τους 100 συμμετέχοντες στη μελέτη το 76% ήταν γυναίκες και το 24% άνδρες. Η μέση ηλικία των ερωτηθέντων ήταν 35,8 έτη. Τα αποτελέσματα έδειξαν μέτριο επίπεδο επαγγελματικής εξουθένωσης. Οι άνδρες του δείγματος βίωναν μεγαλύτερο επίπεδο "συναισθηματικής εξάντλησης" με μέσο όρο 19,4 και "αποπροσωποποίησης" με μέσο όρο 7,5 ενώ αντιθέτως βίωναν μικρότερο επίπεδο "προσωπικής ολοκλήρωσης" με μέσο όρο 39,7. Οι έγγαμοι παρουσίαζαν "συναισθηματική εξάντληση" με μέσο όρο 20,2, "αποπροσωποποίηση" με μέσο όρο 7,6 και "προσωπική ολοκλήρωση" με μέσο όρο 38,5. Η παρουσία παιδιών είχε θετική σχέση με τις υποκλίμακες και συγκεκριμένα όσοι είχαν 3 και άνω παιδιά είχαν 21,1 μέσο όρο "συναισθηματικής εξάντλησης", 7,9 μέσο όρο "αποπροσωποποίησης" και 40,5 μέσο όρο "προσωπικής ολοκλήρωσης". Οι νοσηλευτές με προϋπηρεσία 1-5 έτη είχαν 19,9 μέσο όρο "συναισθηματικής εξάντλησης", 7,7, "αποπροσωποποίησης" και 38,7 "προσωπικής ολοκλήρωσης". H στατιστική ανάλυση για πιθανή συσχέτιση των κοινωνικό-δημογραφικών χαρακτηριστικών των εργαζομένων νοσηλευτών με την επαγγελματική εξουθένωση, δεν έδειξε καμία στατιστικά σημαντική σχέση. Συμπεράσματα: Αποτελεί επιτακτική ανάγκη η διερεύνηση του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης εις βάθος όπως επίσης και των παραγόντων κινδύνου (ατομικών, περιβαλλοντικών) ώστε τα νοσηλευτικά ιδρύματα να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη εμφάνισης αυτού του συνδρόμου το οποίο έχει καταστροφικές συνέπειες όχι μόνο στην ποιότητα ζωής των νοσηλευτών αλλά και στην παροχή ποιοτικής φροντίδας.

Λέξεις κλειδιά: Eπαγγελματική εξουθένωση, συναισθηματική εξάντληση, αποπροσωποποίηση, έλλειψη προσωπικών επιτευγμάτων, νοσηλευτικό προσωπικό

Το παραλήρημα αποτελεί συχνή αιτία οξείας εγκεφαλικής δυσλειτουργίας στους ασθενείς που νοσηλεύονται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνήσει τη συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου, τους επιβαρυντικούς παράγοντες που προκαλούν την εκδήλωσή του στη ΜΕΘ και να καθορίσει την επίδραση του παραληρήματος στη διάρκεια νοσηλείας και τη θνητότητα των ασθενών. Υλικό–Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 122 ασθενείς που νοσηλεύθηκαν στη ΜΕΘ Γενικού Νοσοκομείου της Αττικής με διάρκεια νοσηλείας περισσότερο από 48 ώρες. Για τη διάγνωση του παραληρήματος χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα CAM-ICU (Confusion Assessment Method). Καταγράφηκαν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος, το ατομικό και ιατρικό ιστορικό, ο τύπος της καταστολής που χρησιμοποιήθηκε, η βαρύτητα της οξείας νόσου, οι επιπλοκές, το φυσικό περιβάλλον και οι ψυχολογικοί και περιβαντολλογικοί παράγοντες που επηρέαζαν τους ασθενείς. Επίσης, μελετήθηκαν η διάρκεια νοσηλείας στη ΜΕΘ, η νοσηρότητα και η θνητότητα των ασθενών. Για την επεξεργασία των δεδομένων, χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS-ver.17. Αποτελέσματα: Από τους 122 ασθενείς που αποτέλεσαν το δείγμα της μελέτης το 62% (n=76) ήταν άνδρες. Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν 57±18 έτη. Ενδοτραχειακή διασωλήνωση και μηχανικός αερισμός εφαρμόστηκε στο 90% (n=110), καταστολή χρειάστηκε να λάβει το 84% (n=102) των ασθενών. Η συχνότητα εμφάνισης του παραληρήματος ήταν 43%. Ως παράγοντες κινδύνου παρουσιάσθηκαν η αρτηριακή υπέρταση (p=0.009), το κάπνισμα (p=0.023), η χρήση αλκοόλ (p=0.005) και η βαρύτητα της οξείας νόσου APACHE II (p=0.047). Η ηλικία και η διάρκεια νοσηλείας στη ΜΕΘ δεν φαίνεται να επηρέασαν την εμφάνιση παραληρήματος στη ΜΕΘ. Τέλος, οι ασθενείς με παραλήρημα παρουσίασαν σημαντικά αυξημένη θνητότητα (p=0.001). Συμπεράσματα: Η υψηλή συχνότητα του παραληρήματος στους ασθενείς της ΜΕΘ, καθιστούν αναγκαία τη λήψη μέτρων για την πρόληψή του. Παράγοντες που φαίνεται να σχετίζονται με την εμφάνιση του παραληρήματος είναι: η αρτηριακή υπέρταση, η χρήση αλκοόλ, το κάπνισμα, η υπερπυρεξία, και η χρήση κατασταλτικών φαρμάκων. Το παραλήρημα, επίσης, αυξάνει σημαντικά τη θνητότητα των ασθενών που νοσηλεύονται στη ΜΕΘ.

Λέξεις κλειδιά: Παραλήρημα, Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, παράγοντες κινδύνου, διάρκεια νοσηλείας, θνητότητα

Ο τομέας υγείας, όντας ένα από τα πιο στρεσογόνα περιβάλλοντα, θεωρείται ότι συμβάλλει στην εμφάνιση άγχους. Παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση άγχους αφορούν στους εργαζόμενους (εργασιακή υπερφόρτωση, διαπροσωπικές σχέσεις και σύγκρουση ρόλων, ασάφεια του επαγγελματικού ρόλου, υπερβολικές προσδοκίες), στους ασθενείς (πορεία νόσου, χρονιότητα, θάνατος) και στην οργάνωση του συστήματος υγείας (οργανωτική αδικία, η μη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, κακή διαχείριση). Σκοπός: Σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας ήταν η διερεύνηση των επιπέδων άγχους του νοσηλευτικού προσωπικού (ΝΠ). Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα αποτέλεσαν 102 μέλη του νοσηλευτικού προσωπικού παθολογικών κλινικών τεσσάρων νοσοκομείων ΕΣΥ της Αττικής. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβριο 2009-Μάρτιο 2010. Τα κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά καταγράφηκαν με τμήμα του Ερωτηματολόγιου Αξιολόγησης Συμπεριφορών Υγείας. Το εργαλείο έρευνας αξιολογεί αισθήματα έντασης, νευρικότητας, απόσυρσης και ανησυχίας τα οποία αυξάνουν την απόκριση στο φυσικό κίνδυνο και το άγχος και βασίστηκε στο State-Trait Anxiety Inventory (STAI I - II) . Η στατιστική ανάλυση έγινε με το στατιστικό πακέτο SPSS 15.0. Αποτελέσματα: Υπήρξε ικανοποιητική αντιπροσώπευση των φύλων, ηλικιών και εκπαιδευτικών επιπέδων στο δείγμα. Οι συμμετέχοντες, ιδιαίτερα οι γυναίκες και οι μεγαλύτερης ηλικίας, δήλωσαν ότι οι απαιτήσεις της εργασίας επηρεάζουν αρνητικά το χρόνο και την ενέργεια που αφιερώνουν στον εαυτό τους (42,2%, t(100)=-3,076, p=0,003 & r=0,275, p=0,005) και στην οικογένειά τους (38,2%, t(100)=-2,359, p=0,020). Αντιθέτως, τα οικογενειακά θέματα δεν φαίνεται να επηρεάζουν την εργασία τους (93,1%). Καταγράφηκαν υψηλά επίπεδα αντιλαμβανόμενου άγχους και συσχετίστηκαν κυρίως με το γυναικείο φύλο και τη μεγαλύτερη ηλικία. Συνολικά στις απόψεις του ΝΠ έπαιξαν ρόλο το φύλο και η ηλικία, αλλά όχι το ίδρυμα αποφοίτησής τους. Συμπεράσματα: Οι νοσηλευτές, στις μέρες μας, παρά την μεγάλη έλλειψη προσωπικού και το αυξημένο φόρτο εργασίας συνεχίζουν να επιδεικνύουν τον ανάλογο ζήλο στη φροντίδα των ασθενών. Η βελτίωση εργασιακών συνθηκών, οικονομικών απολαβών και η ψυχο-εκπαίδευση σε ζητήματα άγχους μπορούν να βελτιώσουν τον τρόπο που το νοσηλευτικό προσωπικό βιώνει την εργασιακή του ζωή.

Λέξεις κλειδιά: Αντιλαμβανόμενο άγχος, επίπεδα άγχους, συμπεριφορές υγείας, νοσηλευτικό προσωπικό, επίδραση εργασίας

Τα ιατρικά σφάλματα έχουν αναδειχθεί, εδώ και αρκετά χρόνια, ως σημαντική αιτία πρόκλησης σωματικής βλάβης, αναπηρίας και θανάτου, παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, όλο και περισσότεροι πολίτες ανησυχούν για το ενδεχόμενο να υποστούν ένα ιατρικό σφάλμα, ενώ οι οργανισμοί που μπορούν να απευθυνθούν είναι ελάχιστοι και χωρίς πολλές αρμοδιότητες ουσιαστικής παρέμβασης. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να επιχειρηθεί μια προσέγγιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ιατρικών σφαλμάτων, μέσα από υποθέσεις ιατρικής αμέλειας. Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε ανάλυση 259 περιπτώσεων ιατρικής αμέλειας κατά την τελευταία δεκαετία. Η έρευνα περιλάμβανε επισκόπηση της υπόθεσης και της απόφασης από τα Πολιτικά και Διοικητικά Δικαστήρια, όπου καταγράφηκαν ποιοτικά στοιχεία ικανά να αποτυπώσουν την ελληνική πραγματικότητα. Στην συνέχεια εφαρμόστηκε απλή περιγραφική στατιστική ανάλυση. Αποτελέσματα: Με βάση το δείγμα μας, οι περισσότερες υποθέσεις αφορούσαν τις επεμβατικές ειδικότητες, όπου στην υψηλότερη θέση βρίσκεται η Γενική Χειρουργική (20%) και ακολουθεί η ειδικότητα της Μαιευτικής-Γυναικολογίας (15,4%). Επιπλέον, το 73,7% των ιατρικών σφαλμάτων είχαν ως συνέπεια την μόνιμη αναπηρία ή το θάνατο. Συμπεράσματα: Από την έρευνα, διαπιστώθηκε ότι, και στην Ελλάδα, το ζήτημα του ιατρικού σφάλματος είναι υπαρκτό, ενώ οι επεμβατικές ιατρικές ειδικότητες φαίνεται να εμφανίζουν τα πιο υψηλά ποσοστά συγκέντρωσης δυσμενών συμβάντων που αναφέρονται σε ιατρικά σφάλματα.

Λέξεις κλειδιά: Ιατρικό σφάλμα, δυσμενές συμβάν, σωματική βλάβη, ποιότητα στη φροντίδα υγείας