Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 14, Αρ. 2 (2015): Απρίλιος - Ιούνιος 2015

Εισαγωγή: Οι Κεντρικοί Φλεβικοί Καθετήρες (ΚΦΚ) αποτελούν μέρος της καθημερινής κλινικής πρακτικής όσον αφορά τον χειρισμό βαρέως πασχόντων στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Οι λοιμώξεις, που σχετίζονται με τoυς ΚΦΚ, αποτελούν σοβαρή αιτία νοσηρότητας και θνητότητας, γεγονός, που καθιστά επιτακτική ανάγκη την υιοθέτηση κλινικών πρωτοκόλλων όσον αφορά την φροντίδα τους στη ΜΕΘ. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας ανασκόπησης ήταν η διερεύνηση της νοσηλευτικής φροντίδας, για την πρόληψη των λοιμώξεων από ΚΦΚ στην ΜΕΘ. Υλικό και Μέθοδος: Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε περιελάμβανε αναζήτηση ανασκοπικών και ερευνητικών μελετών. Οι μελέτες εκπονήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα 2000-2014 και αντλήθηκαν από ξένες βάσεις ηλεκτρονικών δεδομένων (Pubmed, Medline, Cochrane) και ελληνικές (Iatrotek), σχετικά με την νοσηλευτική φροντίδα των ΚΦΚ, στην ΜΕΘ για την πρόληψη των λοιμώξεων. Αποτελέσματα: Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έδειξε ότι, η σωστή επιλογή των επιθεμάτων του σημείου εισόδου, το αντισηπτικό διάλυμα περιποίησης, ο σωστός χρόνος αντικατάστασης των συσκευών έγχυσης, η έκπλυση του κεντρικού φλεβικού καθετήρα, η αντισηψία των χεριών και τέλος η εκπαίδευση του νοσηλευτικού προσωπικού, αποτελούν τα βασικότερα σημεία πρόληψης των λοιμώξεων των ΚΦΚ στη ΜΕΘ. Συμπεράσματα: Η εκπαίδευση και συμμόρφωση του νοσηλευτικού προσωπικού ως προς τις οδηγίες που αφορούν τη φροντίδα ΚΦΚ, αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο για την πρόληψη των λοιμώξεων στην ΜΕΘ.

Λέξεις κλειδιά: Διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, λοιμώξεις κεντρικών φλεβικών, ΜΕΘ, νοσηλευτική φροντίδα ΚΦΚ

Εισαγωγή: Η δρεπανοκυτταρική αναιμία (ΔΑ) επηρεάζει με δραματικό τρόπο την υγεία των ασθενών οδηγώντας σε αναπηρίες και μείωση της ποιότητας και του προσδόκιμου ζωής. Η επιδεινούμενη νοσηρότητα και η χρονιότητα της νόσου αναπόφευκτα επιδρούν στην ψυχισμό και την συμπεριφορά τόσο του ασθενούς όσο και της οικογενείας του. Σκοπός: Η ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας ώστε να αναδειχθούν οι ψυχοκοινωνικοί τομείς οι οποίοι κυρίως επηρεάζονται από την ΔΑ τόσο ως προς τους ασθενείς όσο και ως προς την λειτουργικότητα της οικογένειας και τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των μελών της. Υλικό και Μέθοδος: Αναζητήθηκαν πρωτότυπες ερευνητικές μελέτες και ανασκοπήσεις στην ηλεκτρονική βάση PubMed της τελευταίας 30ετίας με ιδιαίτερη έμφαση στις δημοσιεύσεις μετά το 2000 συνδυάζοντας τον όρο “sickle cell disease” με τις εξής λέξεις κλειδιά: coping, psychosocial problems, depression και psychological problems. Γνώμωνας επιλογής των άρθρων ήταν η αντιπροσωπευτικότητα και η μεθοδολογική επάρκεια. Αποτελέσματα: Σε ασθενείς με ΔΑ παρατηρείται αυξημένη επίπτωση άγχους, κατάθλιψης, προβλημάτων συμπεριφοράς και δυσκολιών στις διαπροσωπικές σχέσεις όπως και προβλήματα στην λειτουργικότητα και την συνοχή της οικογένειας. Αναδεικνύεται επίσης η σημαντικότητα της ύπαρξης ενός κοινωνικού συστήματος (δικτύου) προστασίας. Παρά την ψυχική επιβάρυνση των ασθενών με ΔΑ δεν έχει δοθεί έμφαση στην πρόληψη, στην αιτιολογική και ολιστική αντιμετώπιση και στην θωράκιση των οικογενειών στην καθημέρα κλινική πράξη. Συμπεράσματα: Η θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών με ΔΑ οφείλει να περιλάβει την αναγνώριση των δυσλειτουργιών στο παιδί και την οικογένεια και να ελαττώσει το δυσανάλογο βάρος το οποίο έχουν επωμιστεί.

Λέξεις κλειδιά: Δρεπανοκυτταρική αναιμία, οικογένεια, ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις.

Εισαγωγή: Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) αποτελεί ένα από τα πιο κοινά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα τόσο σε άντρες όσο και σε γυναίκες. Σκοπός: Η διερεύνηση των γνώσεων φοιτητριών και μητέρων, για τον HPV, τους τρόπους μετάδοσης, πρόληψης και τον εμβολιασμό. Υλικό και μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 605 φοιτήτριες του ΑΤΕΙ Αθήνας και 50 μητέρες. Συντάχθηκαν δύο ερωτηματολόγια με ερωτήσεις κλειστού τύπου, ένα για τον κάθε πληθυσμό. Οι φοιτήτριες επιλέχτηκαν τυχαία σε χώρους του ΑΤΕΙ Αθήνας και οι μητέρες ηλεκτρονικά μέσω μηνύματος. Η στατιστική τους επεξεργασία έγινε στο Microsoft Excel και το SPSS ver.20. Αποτελέσματα: Στο δείγμα φοιτητριών, το 84,5% είχαν ολοκληρωμένες σεξουαλικές επαφές αλλά παρόλα αυτά το 67,7% δεν είχε εμβολιαστεί και ούτε σκόπευε να το κάνει (87,9%). Μητέρες και φοιτήτριες γνώριζαν (83,7%) πως πρέπει να εμβολιάζονται τόσο τα κορίτσια όσο και τα αγόρια αλλά το 71,4% αυτών δεν είχε εμβολιάσει τα παιδιά του λόγω φόβου για πιθανές παρενέργειες (p0,05). Συμπεράσματα: Φοιτήτριες και μητέρες είναι επαρκώς ενημερωμένες για τον ιό αλλά παρόλα αυτά το ποσοστό των φοιτητών που δεν έχουν εμβολιαστεί είναι διπλάσιο αυτών που εμβολιάστηκαν.

Λέξεις κλειδιά: Ιός ανθρώπινων θηλωμάτων, εμβολιασμός, πρόληψη, τρόποι μετάδοσης

Εισαγωγή: Παρόλο που υπάρχει αρκετή έρευνα γύρω από τον εθελοντισμό, λίγα έχουν γραφτεί για τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν όλους τους εν δυνάμει εθελοντές, ώστε να εμπνευστούν για να γίνουν εθελοντές, όσο και τους ήδη ενεργούς ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσο έμπνευσης προς τους εν δυνάμει. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των απόψεων των φοιτητών Νοσηλευτικής για τον εθελοντισμό. Υλικό και μέθοδος: Οι ημι-δομημένες συνεντεύξεις με 10 φοιτητές Νοσηλευτικής ήταν το κύριο εργαλείο συλλογής δεδομένων της έρευνας. Η Θεμελιωμένη Θεωρία (Grounded Theory) υιοθετήθηκε για την ανάλυση των ποιοτικών δεδομένων. Αποτελέσματα-Συμπεράσματα: Μέσα από την έρευνα καταδεικνύεται το κατά πόσο ο εθελοντισμός είναι κομμάτι της καθημερινότητας των φοιτητών και παράλληλα ο σημαντικός ρόλος της νοσηλευτικής επιστήμης στη διαμόρφωση της στάσης τους ως προς τον εθελοντισμό. Η ανάλυση των δεδομένων παρήγαγε 5 κατηγορίες, οι οποίες παρουσιάζονται ως στάδια I, II, III, IV της «ανθοφορίας του εθελοντισμού». Είναι τα στάδια από τα οποία διέρχεται η εθελοντική δράση και οι παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του, στην «ανθοφορία» του. Τα στάδια ανάπτυξης της εθελοντικής δράσης παρομοιάζονται με τα στάδια ανάπτυξης των φυτών, καθώς υπάρχουν αρκετές ομοιότητες στον τρόπο «άνθισης» των ιδεών που επηρεάζουν την συμμετοχή στον εθελοντισμό με τα στάδια ανθοφορίας των φυτών.

Λέξεις κλειδιά: Εθελοντισμός, φοιτητές νοσηλευτικής, ανθοφορία, ποιοτική μελέτη

Εισαγωγή: Η αναισθησιολογία είναι μια ιατρική ειδικότητα με αλματώδη εξέλιξη τις τελευταίες δεκαετίες. Όμως το έργο των αναισθησιολόγων δεν αναγνωρίζεται ιδιαίτερα στους ιατρικούς κύκλους και οι διεθνείς έρευνες αναδεικνύουν ότι οι ασθενείς έχουν ελλιπείς γνώσεις για την αναισθησία και τον αναισθησιολόγο. Σκοπός: Σκοπός της έρευνας ήταν να εκτιμήσει τις απόψεις των ασθενών και των γιατρών άλλων ειδικοτήτων στην Ελλάδα, για τον ρόλο του αναισθησιολόγου και την αναισθησία. Υλικό-Μέθοδος: Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Γ.Ν.Θ Παπαγεωργίου με τη χρήση ερωτηματολογίου, τον Ιανουάριο-Μάρτιο του 2014 και αναλύθηκε με το SPSS 15, συμμετείχαν 100 ασθενείς των χειρουργικών κλινικών και 50 γιατροί άλλων ειδικοτήτων. Αποτελέσματα: Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών (>90%) που πήραν μέρος στην έρευνα γνωρίζει πως ο αναισθησιολόγος είναι ιατρός αλλά δε γνωρίζει τα ιδιαίτερα καθήκοντα που αναλαμβάνει στην περιεγχειρητική περίοδο. Επίσης, έχει γνώση αρκετών εξωχειρουργικών δραστηριοτήτων του αλλά όχι σε μεγάλο βαθμό στη δραστηριοποίηση του στο ακτινολογικό τμήμα(16% μόνο γνωρίζει), στο ιατρείο πόνου(23%) και στη ψυχιατρική κλινική(20%). Την ίδια έλλειψη γνώσεων επέδειξαν και οι γιατροί άλλων ειδικοτήτων ως προς το τελευταίο(22% μόνο γνωρίζει) αλλά και ως προς τις απαραίτητες ώρες προεγχειρητικής νηστείας για τη χορήγηση αναισθησίας(22%), τη δραστηριοποίηση του αναισθησιολόγου στην ψυχιατρική(22%) και καρδιολογική(44%) κλινική, και στο ακτινολογικό τμήμα(42%). Παρόλο αυτά, οι περισσότερες δραστηριότητες του αναισθησιολόγου και οι επιπλοκές της αναισθησίας τους είναι γνωστές. Συμπεράσματα: Από την έρευνα προκύπτει ότι απαιτείται εντατικοποίηση των προσπαθειών των αναισθησιολόγων για ενημέρωση των ασθενών για θέματα που αφορούν την ειδικότητα τους. Οι γιατροί των άλλων ειδικοτήτων έχουν ελλιπείς γνώσεις σε ειδικότερα θέματα της αναισθησιολογίας, επομένως χρειάζονται επιπλέον κατάρτιση για να είναι σε θέση να συνεισφέρουν στην προσπάθεια ενημέρωσης των ασθενών.

Λέξεις κλειδιά: Αναισθησιολογία, αντιλήψεις ασθενών, αντιλήψεις γιατρών, ρόλος αναισθησιολόγου

Το αναπνευστικό σύνδρομο Μέσης Ανατολής (Middle East Respiratory Syndrome-MERS) είναι μία αναπνευστική νόσος που οφείλεται σε ένα νέο κορωνοϊό (CoV) ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε στη Σαουδική Αραβία το 2012. Στις 18 Απριλίου 2014, ένα εργαστηριακώς επιβεβαιωμένο περιστατικό λοίμωξης από MERS-CoV αναφέρθηκε στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην περιοχή της Αθήνας σε έναν ασθενή ο οποίος επέστρεφε από το Jeddah της Σαουδικής Αραβίας. Μέσα σε δύο ημέρες, ο ασθενής μεταφέρθηκε στη πανεπιστημιακή Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Νοσοκομείου Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών. Στη μελέτη περιγράφεται η διαδικασία που ακολουθήθηκε κατά την περίοδο νοσηλείας του ασθενούς στο θάλαμο αρνητικής πίεσης μέχρι τη μεταφορά του στο περιβάλλον της γενικής ΜΕΘ, μετά από δύο αρνητικά εργαστηριακά αποτελέσματα για τον ιό MERS-CoV.

Λέξεις κλειδιά: Αναπνευστικό Σύνδρομο Μέσης Ανατολής, MERS-CoV, έλεγχος λοιμώξεων, νοσηλευτική φροντίδα, μέτρα προστασίας