Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 15, Αρ. 3 (2016): Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2016

To τραύμα αποτελεί κοινό βίωμα σε πολλά άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξάρτησης και στις οικογένειές τους, ενώ πρόσφατα έχει αναγνωριστεί ο κίνδυνος δευτερογενούς μετατραυματικής διαταραχής για τους επαγγελματίες που εργάζονται στον τομέα των εξαρτήσεων. Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να ενισχύσει την κατανόηση της συνεχιζόμενης επίδρασης και του αντίκτυπου του τραύματος στη ζωή των εξαρτημένων ατόμων, των οικογενειών τους αλλά και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας οι οποίοι επωμίζονται την ευθύνη της φροντίδας και της υποστήριξής τους.. Μεθοδολογία: Διεξήχθη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας χρησιμοποιώντας συνδυασμούς με τις ακόλουθες λέξεις-κλειδιά: εξαρτήσεις, τραύμα, διαταραχή μετατραυματικού άγχους, οικογένειες, επαγγελματίες, φροντιστές, δευτερογενές μετατραυματικό άγχος. Η ανασκόπηση κάλυψε την περίοδο των τριών τελευταίων δεκαετιών, από το 1986 έως το 2016. Αποτελέσματα: Υποστηρίζεται ότι για να καταφέρουν οι επαγγελματίες να βοηθήσουν τους ασθενείς να αποκαταστήσουν την αίσθηση σκοπού και νοήματος στη διαδικασία της ανάρρωσης, είναι κατ' αρχάς απαραίτητο να κατανοήσουν το βίωμα του ψυχικού πόνου των ατόμων και των οικογενειών που αντιμετωπίζουν τη διπλή ψυχική επιβάρυνση του τραύματος και της εξάρτησης. Συμπεράσματα: Η κλινική εποπτεία μπορεί να συμβάλει ώστε οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας να καλλιεργήσουν μια βαθύτερη κατανόηση των συναισθηματικών τους αντιδράσεων προς τους ασθενείς και τις οικογένειές τους αλλά και να προστατευθούν από τον κίνδυνο του δευτερογενούς μετατραυματικού άγχους

Λέξεις κλειδιά: Τραύμα, εξαρτήσεις, μετατραυματική διαταραχή άγχους, νοσηλευτές εξαρτημένων ατόμων, δευτερογενής μετατραυματική διαταραχή άγχους

Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α) οι κυριότεροι προσδιοριστικοί παράγοντες του επιπέδου υγείας είναι το ποσοστό των καπνιστών, των υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων, της κατανάλωσης αλκοόλ, της πρόσληψης φρούτων και λαχανικών, και της φυσικής δραστηριότητας. Η πρόληψη και τα στάδια της, επιδιώκουν την τροποποίηση των παραγόντων προς όφελος της υγείας των πολιτών. Η Ελλάδα βρίσκεται σε δυσχερή θέση, όσον αφορά τις επιδόσεις της στους στόχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ. ) για την «Υγεία 2020», και το μέλλον της φαίνεται ακόμα πιο δυσοίωνο. Η πολιτική της πρόληψης κρίνεται αναγκαία για την επίτευξη των στόχων, με έμφαση όμως στην πρωτοβάθμια βαθμίδα, για την αλλαγή των συμπεριφοριστικών παραγόντων κινδύνου. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος αμφισβητείται για την επιρροή του στους δείκτες νοσηρότητας και θνησιμότητας, αποτελεί όμως σημαντικό εργαλείο της πρόληψης, το οποίο θα πρέπει να εφαρμόζεται στοχευμένα σε ομάδες υψηλού κινδύνου

Λέξεις κλειδιά: Προσδιοριστικοί παράγοντες υγείας, Υγεία 2020, δείκτης θνησιμότητας, δείκτης νοσηρότητας, πρόληψη, προσυμπτωματικός έλεγχος

Ο ρόλος της πληροφορικής στο σύστημα υγείας μεταβάλλεται σταδιακά από περιφερειακός σε ουσιαστικό και από υποστηρικτικός σε στρατηγικό, στοχεύοντας στην ενίσχυση του νοσοκομειακού μάνατζμεντ. Οι σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις έχουν επηρεάσει τον τρόπο λειτουργίας και διαχείρισης των υπηρεσιών υγείας. Ο αυξανόμενος όγκος και το εύρος των πληροφοριών που διακινούνται καθημερινά στον ευαίσθητο χώρο της υγείας, καθιστά αναγκαία την εισαγωγή και υλοποίηση σύγχρονων εργαλείων διοίκησης και διαχείρισης με επιδιωκόμενο στόχο την προσφορά έγκαιρων, αποτελεσματικών, αποδοτικών και εύκολα προσβάσιμων υπηρεσιών υψηλής ποιότητας για την αύξηση της παραγωγικότητας, τον εξορθολογισμό του κόστους και τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων (υλικών και ανθρώπινων). Το παρόν άρθρο επιδιώκει να αναδείξει τη συμβολή της ηλεκτρονικής διαχείρισης της πληροφορίας από ηλεκτρονικά διαδικτυακά προγράμματα, που υλοποιούνται μέσω της πληροφορικής της υγείας, στο νοσοκομειακό μάνατζμεντ καθώς και το στοίχημα της διαλειτουργικότητας και της δημιουργίας ενιαίου ηλεκτρονικού πλέγματος πληροφοριών

Λέξεις κλειδιά: Πληροφορική υγείας, νοσοκομειακό μάνατζμεντ, διαφάνεια, ανοικτή/δημόσια διακυβέρνηση, διαλειτουργικότητα

Η αξιολόγηση των προγραμμάτων δια βίου μάθησης κρίνεται απαραίτητη διότι μέσω αυτής αναδεικνύονται τα θετικά σημεία της εκπαίδευσης και εδραιώνονται ποιοτικές εκπαιδευτικές διαδικασίες. Σκοπός: Σκοπός του άρθρου ήταν να περιγράψει τη διαδικασία εσωτερικής αξιολόγησης του Προγράμματος Επικαιροποίησης Γνώσεων Αποφοίτων ΑΕΙ - Πρακτική Βασισμένη σε Ενδείξεις στη Νοσηλευτική, που υλοποιήθηκε στο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΤΕΙ) Κρήτης, στο ΤΕΙ Αθήνας και στο Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΤΕΙ) Θεσσαλονίκης κατά το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015,καθώς και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτή. Μεθοδολογία: Η μεθοδολογία στην οποία βασίστηκε η εσωτερική αξιολόγηση του Προγράμματος περιελάβανε την δημιουργία δικτύου ανατροφοδότησης και την συλλογή δεδομένων από τους βασικούς συντελεστές του Προγράμματος. Για τη συλλογή δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι που χρησιμοποιούνται κυρίως σε ποιοτικές ερευνητικές προσεγγίσεις όπωςη ανάλυση εγγράφων, η αντανακλαστική σκέψη, η παρατήρηση. Αποτελέσματα: Η εσωτερική αξιολόγηση ανέδειξε τα θετικά σημεία του Προγράμματος που αφορούν στη διασύνδεση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με τους οργανισμούς υγείας, στην επαγγελματική και επιστημονική ανάπτυξη των νοσηλευτών, στην εφαρμογή νέων πρακτικών στον κλινικό χώρο, στις δυνατότητες συνέχισης της εκπαίδευσης, στην ενίσχυση του ερευνητικού έργου στον τομέα της νοσηλευτικής και στη βελτίωση της παρεχόμενης νοσηλευτικής φροντίδας. Συμπεράσματα: Οι ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων συνδέονται με την υποστήριξη και τη διάθεση πόρων και υποδομών για την συνέχιση και την ενίσχυση δραστηριοτήτων δια βίου μάθησης

Λέξεις κλειδιά: Αξιολόγηση εκπαίδευσης, διαμορφωτική αξιολόγηση, νοσηλευτική βασισμένη σε ενδείξεις, συνεχιζόμενη εκπαίδευση, δια βίου μάθηση

Στην Ελλάδα, με δεδομένη τη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού, οι γνωσιακές διαταραχές στους ηλικιωμένους, όπως αγγειακή άνοια και νόσος Alzheimer, αποτελoύν σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, με το συνολικό κόστος της άμεσης και έμμεσης περίθαλψης των ασθενών να ανέρχεται στα 6 δις ευρώ, ετησίως. Σκοπός: Η αξιολόγηση του επιπολασμού και των παραγόντων κινδύνου που συντελούν στην παθογενετική διαδικασία εμφάνισης της άνοιας, σε αστικό και ημι-αστικό πληθυσμό ηλικιωμένων. Υλικό και μέθοδος: Κατά το χρονικό διάστημα από Ιούλιο 2012- Δεκέμβριο 2012 συμμετείχαν 300 άτομα (171 γυναίκες και 129 άντρες) ηλικίας ≥60 ετών, μέλη των ΚΑΠΗ του Δήμου Αγίου Δημητρίου Αττικής και των ΚΑΠΗ του Νομού Φωκίδας. Εξετάσθηκαν, μέσω ερωτηματολογίου, τα κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά των μελών και για τον προσδιορισμό της άνοιας χρησιμοποιήθηκε μεταφρασμένη και σταθμισμένη, σε ελληνικό ηλικιωμένο πληθυσμό, η κλίμακα αξιολόγησης γνωσιακης λειτουργίας MiniMentalStateExamination (MMSE). Αποτελέσματα: Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων προέκυψε ότι το 15,3% του δείγματος παρουσίασε γνωσιακή έκπτωση (13% «μέτρια» και 2,3% «σοβαρή»). Στη «μέτρια γνωσιακή έκπτωση» παρατηρήθηκε υπεροχή των γυναικών έναντι των ανδρών με σχεδόν διπλάσιο ποσοστό (16,4% έναντι 8,5%, αντίστοιχα). Επιπλέον, φάνηκε ότι η ηλικιακή ομάδα 70-74 ετών έχει στην κλίμακα της άνοιας 0,048 μεγαλύτερη τιμή σε σχέση με την κατηγορία αναφοράς (≥75 ετών) (Β= 0,048, 95%CI -0,308,0,404, p=0,010) και αντίστοιχα η συγκατοίκηση έχει στην κλίμακα της άνοιας 0,037 μεγαλύτερη τιμή σε σχέση με την κατηγορία αναφοράς (Μόνος/η) (Β= 0,037, 95%CI -0,251,0,325, p=0,024). Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της μελέτης κατέδειξαν ότι τα άτομα τρίτης ηλικίας που συγκατοικούν ή συμμετέχουν σε δομές δημιουργικής απασχόλησης παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα νοητικών διαταραχών. Κατά συνέπεια, διαφαίνεται η ανάγκη ενίσχυσης των προγραμμάτων πρόληψης της γεροντικής άνοιας με κατάλληλα προσαρμοσμένο ψυχοκοινωνικό υποστηρικτικό δίκτυο

Λέξεις κλειδιά: Άνοια, ηλικιωμένοι, δημόσια υγεία, Κ.Α.Π.Η, αστικός πληθυσμός, ημι-αστικός πληθυσμός

Η μελέτη της συμπεριφοράς των φοιτητών σχετικά με τις ψηφιακές τεχνολογίες παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα θεωρείται ευάλωτη στην ανάπτυξη προβληματικής ενασχόλησης με αυτές. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση της χρήσης και πιθανής κατάχρησης του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή (Η/Υ) και του διαδικτύου από τους φοιτητές του ΤΕΙ Αθήνας, προκειμένου να σχεδιαστούν κατάλληλες υποστηρικτικές παρεμβάσεις. Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 403 φοιτητές/τριες από όλα τα τμήματα των σχολών του ΤΕΙ Αθήνας και από όλα τα εξάμηνα σπουδών. Για τη συλλογή των δεδομένων, χρησιμοποιήθηκε ανώνυμο ερωτηματολόγιο που περιελάμβανε ερωτήματα σχετικά με τα κοινωνικά - δημογραφικά χαρακτηριστικά των φοιτητών, τον τρόπο και το σκοπό χρήσης του Η/Υ και του διαδικτύου και την Κλίμακα Εθισμού Εφήβων στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές (ΚΕΕΦΥ). Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με το Στατιστικό Πακέτο SPSS-20, με την εφαρμογή μη παραμετρικών ελέγχων (Mann Whitney U, Kruskal – Wallis, συντελεστής συσχέτισης Spearman). Αποτελέσματα: Το 32% του δείγματος, αντιμετώπιζε συχνά προβλήματα από τη χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου, ενώ για το 1,8% τα προβλήματα αυτά ήταν τόσο σοβαρά ώστε θα μπορούσαν να θεωρηθούν «εθισμένοι». Το φύλο, η ηλικία, η ηλικία έναρξης της χρήσης Η/Υ, η σχολή φοίτησης και οι λόγοι για τους οποίους οι συμμετέχοντες έκαναν χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, εμφάνισαν στατιστικά σημαντική συνάφεια με τις βαθμολογίες σε διάφορες διαστάσεις της κλίμακας εθισμού. Συμπεράσματα: Με δεδομένη την επιρρέπεια μεγάλου αριθμού φοιτητών στην προβληματική ενασχόληση με τους Η/Υ, κρίνεται απαραίτητη η υποστήριξή τους στην ορθολογική χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, αλλά και στη διαχείριση των προκλήσεων της φοιτητικής ζωής

Λέξεις κλειδιά: Ψηφιακές τεχνολογίες, εθισμός, ηλεκτρονικός υπολογιστής και διαδίκτυο, παραμέληση κοινωνικής ζωής, παραμέληση εργασίας

Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την παχυσαρκία και λαμβάνοντας υπόψη την αντιμετώπιση του φαινομένου και από τους νοσηλευτές σε συμβουλευτικό επίπεδο, παρατηρείται ότι η βιβλιογραφία επικεντρώνεται κυρίως σε θέματα πρόληψης του φαινομένου παρά αντιμετώπισής του. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν η μελέτη του ρόλου της διατροφής στην αντιμετώπιση της προεφηβικής και εφηβικής παχυσαρκίας καθώς και στον έλεγχο βάρους. Υλικό και Μέθοδος: Για την εκπόνηση της μελέτης συλλέχθηκαν δεδομένα από πρωτογενείς ποσοτικές έρευνες, ποιοτικές έρευνες και μεταναλύσεις. Η αναζήτηση έγινε στις βάσεις δεδομένων PubMedAdvanced, MedlineComplete (EBSCOHost), Cinahl (EBSCOHost) και Scopus και προέκυψαν 1080 έρευνες (Ν: 1080). Τέλος, οι μελέτες που προέκυψαν για περαιτέρω αξιολόγηση κατόπιν των αποκλεισμών, ήταν 24 (Ν: 24). Από αυτές 11 ήταν μεταναλύσεις, 9 ποσοτικές, 4 ήταν συστηματικές ανασκοπήσεις και μία ποιοτική μελέτη. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα ανέδειξαν δεδομένα σχετικά με την επίδραση της διατροφής στην καταπολέμηση της προεφηβικής και εφηβικής παχυσαρκίας και αναλύθηκαν παράγοντες που συμβάλλουν στην υιοθέτηση υγιεινής διατροφής σε νέους. Επίσης, μελετήθηκε ο ρόλος που διαδραματίζει το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον στην πρόληψη του φαινομένου, καθώς και προτάσεις για παρεμβατικά προγράμματα. Συμπεράσματα: Οι περισσότερες σύγχρονες μελέτες συνδυάζουν την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και την πρόληψη ως δύο αλληλοσυνδεδεμένα φαινόμενα στο παγκόσμιο σκηνικό υγείας. Για να αξιολογήσει κανείς τους διατροφικούς κινδύνους, οι οποίοι ενδεχομένως να οδηγήσουν στην παχυσαρκία πρέπει να λάβει υπόψη μεταξύ άλλων, τις διατροφικές συμπεριφορές του σύγχρονου ανθρώπου

Λέξεις κλειδιά: Παχυσαρκία, παρέμβαση, πρόληψη παχυσαρκίας