Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 16, Αρ. 3 (2017): Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2017

Η αυτιστική διαταραχή είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή όπου στις ημέρες μας καταγράφει συνεχή και ταχεία αύξηση στον επιπολασμό της. Η αύξηση των περιστατικών, σε συνδυασμό με τους άγνωστους παράγοντες που την προκαλούν, έχει στρέψει το ενδιαφέρον αρκετών επιστημόνων (από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους) στην διερεύνησή της. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια πολυπαραγοντική διαταραχή. Παράγοντες που έχουν κατηγορηθεί, από έρευνες που πραγματοποιούνται τις τελευταίες δεκαετίες, είναι (κυρίως) περιβαλλοντικοί, χημικοί, γενετικοί, κληρονομικοί και βιολογικοί. Το παρόν άρθρο εστιάζει στους περιβαλλοντικούς παράγοντες που η έκθεσή τους προκαλεί ανεπανόρθωτες εγκεφαλικές βλάβες και κατηγορούνται για την πρόκληση αυτισμού. Κάποιες από αυτές τις ουσίες είναι (κυρίως) ο υδράργυρος, τα βρωμιούχα, η θαλιδομίδη, η μισοπροστόλη, το βαλπροϊκό οξύ, ο χλωροπύριφος, η αιθανόλη κ.α. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία καμία μελέτη δεν έχει αποδείξει την άμεση συσχέτιση κάποιου παράγοντα με την πρόκληση της αυτιστικής διαταραχής, αφήνοντας αναπάντητο το ερώτημα «που οφείλεται ο αυτισμός». Σήμερα, βελτιώνονται συνεχώς τα διαγνωστικά του κριτήρια, η έγκαιρη διάγνωσή του, οι τρόποι εκπαίδευσης των αυτιστικών και η (υπό συνθήκες) φαρμακευτική αγωγή.

Λέξεις κλειδιά: Αυτισμός, διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή (Δ.Α.Δ), περιβαλλοντική υγεία, περιβαλλοντική έκθεση, τοξικοί παράγοντες, τοξικότητα

Εισαγωγή: Μια ασφαλής κατοικία αποτελεί παράγοντα προαγωγής της υγείας κάθε πολίτη. Η κακή ποιότητα της κατοικίας συνδέεται άρρηκτα με τη νοσηρότητα του πληθυσμού, τραυματισμούς έως και κοινωνικό-ψυχολογικές διαταραχές. Οι βασικότεροι τομείς επίδρασης της οικονομικής κρίσης στους πολίτες αφορούν το εισόδημα, την υγεία και τις συνθήκες διαβίωσής τους τόσο σε επίπεδο στέγασης όσο και σε ευρύτερο προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο ευημερίας. Η παρούσα έρευνα μελετά την υποβάθμιση της σύγχρονης ελληνικής κατοικίας σε επίπεδο συντήρησης και θέρμανσής της εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Σκοπός: Η εκτίμηση των συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας που επικρατούν στη σύγχρονη κατοικία σε περιόδους κοινωνικοοικονομικής κρίσης και η ανάδειξη αιτιολογικών παραγόντων που συμβάλλουν στην υποβάθμιση της κατοικίας. Υλικό και μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 205 κατοικίες στο Λεκανοπέδιο της Αττικής, από τις περιοχές Σαλαμίνα, Πειραιάς-Νότια προάστια, Αθήνα, Δυτική Αττική, Ανατολικά προάστια και Βόρεια προάστια. Η συλλογή των στοιχείων έγινε με τη χρήση ανώνυμου ερωτηματολογίου. Η επεξεργασία των δεδομένων έγινε με το SPSS 20. Χρησιμοποιήθηκαν μέτρα περιγραφικής στατιστικής καθώς και τεστ ελέγχου ανεξαρτησίας. Αποτελέσματα: Στo 72,25% (n=148) των κατοικιών που μελετήθηκαν, οι ιδιοκτήτες τους ανέφεραν λειτουργικές φθορές στις οροφές, στους τοίχους, στα ηλεκτρικά καλώδια και στις μπανιέρες. Από το 2009 μέχρι σήμερα το 53,7% (n=110) των ερωτηθέντων ανέβαλλαν εργασίες συντήρησης λόγω οικονομικών προβλημάτων. Το 48,3% (n=99) απάντησε ότι αναγκάστηκαν να αλλάξουν τον τύπο θέρμανσης της κατοικίας τους, ενώ τo 30,61% (n=62) διέκοψε τη χρήση της κεντρικής θέρμανσης με πετρέλαιο και επέλεξε άλλους τύπους θέρμανσης όπως τζάκιa, air-condition και θερμάστρες. Συμπεράσματα: Η οικονομική κρίση επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την υγιεινή της σύγχρονης ελληνικής κατοικίας και κατ’ επέκταση την υγεία των ενοίκων της. Ιδιαίτερα στον τομέα της θέρμανσης, της συντήρησης και των επισκευών των φθορών που παρουσιάζονται σε μια κατοικία, προκύπτει σοβαρή υγιεινολογική επιβάρυνση. Καθώς η σχέση μεταξύ υγείας και στέγασης είναι ένας τομέας που δεν έχει ερευνηθεί ιδιαίτερα είναι απαραίτητο να γίνουν περαιτέρω έρευνες και να θεσπιστούν κατευθυντήριες οδηγίες.

Λέξεις κλειδιά: Κατοικία, θέρμανση, αστικός πληθυσμός, Ελλάδα, οικονομική κρίση

Εισαγωγή: Το μητρικό γάλα έχει αδιαμφισβήτητη αξία. Έχει τεκμηριωθεί μέσα από πλήθος μελετών ότι οι πολιτικές και πρακτικές των νοσοκομείων επηρεάζουν καθοριστικά τον επιτυχή θηλασμό. Η «Πρωτοβουλία Φιλικά προς τα Βρέφη Νοσοκομεία» (ΠΦΒΝ) έχει μετρήσιμη και αποδεδειγμένη επίδραση στην έναρξη και αποκλειστικότητα του μητρικού θηλασμού. Σκοπός: Σκοπός της έρευνας ήταν να διερευνηθεί ο βαθμός εφαρμογής της πολιτικής των «Δέκα Βημάτων» για επιτυχή θηλασμό και του Διεθνή Κώδικα Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλατος, μέσα από την αυτοαναφερόμενη εμπειρία των μητέρων. Υλικό και Μέθοδος: Σε μια συγχρονική μελέτη που διενεργήθηκε από το Δεκέμβριο 2015 έως και τον Μάρτιο 2016 συμμετείχαν συνολικά 152 μητέρες που γέννησαν σε ένα δημόσιο νοσοκομείο και μια ιδιωτική κλινική της πόλης των Χανίων. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ανώνυμο ερωτηματολόγιο, το οποίο συμπληρώθηκε εθελοντικά. Αποτελέσματα: Το συνολικό ποσοστό μητρικού θηλασμού κατά την έξοδο από το μαιευτήριο ήταν ιδιαίτερα υψηλό (96,1%) ενώ το ποσοστό του αποκλειστικού θηλασμού ανερχόταν σε 50,7%. Με βάση την αυτοαναφερόμενη εμπειρία των μητέρων, το δημόσιο νοσοκομείο από τα Δέκα Βήματα συμμορφώνεται πλήρως με το βήμα 7, το οποίο αναφέρεται στην 24ώρη συνδιαμονή μητέρας-βρέφους (91,4%), καθώς και με την πτυχή του βήματος 5 που αναφέρεται στην προσφορά βοήθειας γύρω από το θηλασμό εντός έξι ωρών από τον τοκετό (85,9%). Η ιδιωτική κλινική πληροί το Παγκόσμιο Κριτήριο για μία μόλις πτυχή, αυτή της μη χρήσης πιπίλας του βήματος 9 (92,5%). Συμπεράσματα: Η προώθηση των διαδικασιών για την πιστοποίηση των ελληνικών νοσοκομείων και μαιευτηρίων ως «Φιλικά προς Βρέφη» δύναται να έχει σημαντικό αποτέλεσμα στην εγκαθίδρυση του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα.

Λέξεις κλειδιά: Μητρικός θηλασμός, δέκα βήματα για επιτυχή θηλασμό, διεθνής κώδικας εμπορίας υποκατάστατων μητρικού γάλατος, φιλικά προς τα βρέφη νοσοκομεία

Introduction: Complementary and Alternative Medicine (CAM) is widely used method by patients especially with chronic diseases. Although safety and sufficiency of these practices are questionable their use among hypertensive patients is increasing. There is a lack of research studies related to variety of CAM use among hypertensive patients and factors may influence it. Aim: The aim of this descriptive study was to determine the CAM use among patients diagnosed with hypertension. Method and Material: The descriptive design was used for this study in one university hospital located in western Turkey. Data were collected form patients by using a questionnaire with diagnoses of hypertension. There were 127 patients eligible this study. Demographic variables, perceptions related to hypertension and CAM practices of patients were investigated. Results: The mean age of the patients was 59.33±11.97 years. Most of the patients (78.7%) reported using CAM practices. Nutritional, cognitive and behavioral approaches, vitamins and herbal medications were mostly preferred methods for controlling the blood pressure. Conclusions: Nutritional arrangements were commonly practiced by hypertensive patients. Although hypertensive patients are on medical treatment currently most of them consider using CAM to lower their blood pressure. Adherence to medical treatment among hypertensive patients is also questionable.

Λέξεις κλειδιά: Hypertensive patients, complementary medicine, alternative medicine

Εισαγωγή: Ο ακρωτηριασμός κάτω άκρου έχει σημαντικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των ασθενών, ενώ, παράλληλα, αποτελεί σοβαρό κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα, καθώς σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα, πολλαπλές επεμβάσεις, παρατεταμένους χρόνους νοσηλείας και αυξημένα ποσοστά αναπηρίας. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας ανασκόπησης ήταν ο προσδιορισμός της επίδρασης του ακρωτηριασμού του κάτω άκρου στην Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) των ατόμων. Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και αναζήτηση άρθρων στις διεθνείς βάσεις δεδομένων (MEDLINE, CINAHL, PUBMED και PsycINFO). Οι λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν οι εξής: «ακρωτηριασμός», «κάτω άκρο», «ποιότητα ζωής», «ψυχολογικές επιπτώσεις», «σωματικές επιπτώσεις» σε όλους τους δυνατούς συνδυασμούς. Αποτελέσματα: Δέκα τέσσερα άρθρα πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης. Έντεκα μελέτες ήταν επιπολασμού, μία προοπτική, μία αναδρομική και μία μικτού σχεδιασμού. Οι μελέτες παρουσίαζαν ετερογένεια ως προς τους στόχους και τα εργαλεία της μελέτης που χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής.Οι παράγοντες που επηρεάζουν την ΠΖ στους ασθενείς με ακρωτηριασμό κάτω άκρου είναι η κατάθλιψη, η αντιληπτή προσθετική κινητικότητα, η κοινωνική υποστήριξη, η συννοσηρότητα, τα προβλήματα πρόσθεσης, η ηλικία, η συμμετοχή σε κοινωνική δραστηριότητα. Αρχικά, αμέσως μετά τον ακρωτηριασμό, οι συμμετέχοντες ανέφεραν μειωμένη ΠΖ, αλλά με την πάροδο του χρόνου το επίπεδο αυξανόταν λόγω της προσαρμογής στην κατάστασή της. Η νεαρή ηλικία, οι άνδρες, το υψηλό μορφωτικό επίπεδο και η τραυματική προέλευση συνδέθηκαν με καλύτερη ΠΖ. Συμπεράσματα: Χρειάζονται τυποποιημένα και έγκυρα εργαλεία ποιότητας ζωής ώστε να συμπεριλάβουν το πλήθος των διαστάσεων που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής σε ακρωτηριασμένους, και ως εκ τούτου, να διευκολύνουν την άμεση σύγκριση μεταξύ των μελετών.

Λέξεις κλειδιά: Ακρωτηριασμός, κάτω άκρο, ποιότητα ζωής, ψυχολογικές επιπτώσεις, σωματικές επιπτώσεις

Εισαγωγή: Η στεφανιαία νόσος (ΣΝ) αποτελεί τον κυριότερο εκπρόσωπο των καρδιαγγειακών παθήσεων καθώς και την κύρια αιτία θνησιμότητας και νοσηρότητας παγκοσμίως. Η ενημέρωση των ασθενών μέσω προγραμμάτων κρίνεται απαραίτητη καθώς παίζει σημαντικό ρόλο στην αλλαγή συμπεριφοράς ως προς τον τρόπο ζωής καθώς και την παροχή ψυχολογικής υποστήριξης. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν η διερεύνηση της σπουδαιότητας της ενημέρωσης των ασθενών με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου σε σχέση με τους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης της ΣΝ. Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας όπου και αναζητήθηκαν για τη συλλογή των στοιχείων, άρθρα στις διεθνείς βάσεις δεδομένων PubMed και Google Scholar. Τέθηκε χρονικός περιορισμός αναφορικά με την ημερομηνία δημοσίευσης των άρθρων (άρθρα που έχουν δημοσιευθεί την τελευταία δεκαπενταετία). Βρέθηκαν 51 μελέτες. Οι 13 από αυτές πληρούσαν τα κριτήρια για την συμμετοχή τους στην ανασκόπηση. Αποτελέσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μελετών η ενημέρωση των ασθενών, η εκπαίδευση, η παροχή συμβουλών που αφορούν στην αλλαγή του τρόπου ζωής, η τήρηση της φαρμακευτικής αγωγής και η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας συμβάλλουν στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Συμπεράσματα: Η δευτερογενής πρόληψη επιτυγχάνεται με την εφαρμογή προγραμμάτων καρδιακής αποκατάστασης προσφέροντας την απαραίτητη εκπαίδευση και ενημέρωση στους ασθενείς με ΣΝ. Επιπλέον η μείωση του υγειονομικού κόστους δύναται να βελτιώσει την πρόγνωση της νόσου και να μειώσει τις επαναλαμβανόμενες νοσηλείες.

Λέξεις κλειδιά: Έμφραγμα του μυοκαρδίου, στεφανιαία νόσος, καρδιακή αποκατάσταση