Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 18, Αρ. 3 (2019): Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2019

(Άρθρο στα Αγγλικά)

Εισαγωγή: Το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου είναι μία από τις κυριότερες αιτίες βρεφικής θνησιμότητας. Ορίζεται ως ο ξαφνικός θάνατος ενός βρέφους ηλικίας κάτω του ενός έτους, ο οποίος παραμένει ανεξήγητος μετά από ενδελεχή έρευνα, συμπεριλαμβανομένης μιας πλήρους αυτοψίας, της σκηνής του θανάτου και της επανεξέτασης του κλινικού ιστορικού. Σκοπός: Η κατανόηση της παθοφυσιολογίας και των παραγόντων κινδύνου του συνδρόμου καθώς και η γνώση και εφαρμογή των στρατηγικών πρόληψης. Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση μελετών στις βάσεις δεδομένων Pubmed, Centers for Disease Control and Prevention, NHS choices καθώς και της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής. Αποτελέσματα: Παράγοντες υψηλού κινδύνου θεωρούνται η προωρότητα, το χαμηλό βάρος γέννησης, η πρηνής θέση ύπνου, η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα, η υπερθέρμανση, οι μαλακές επιφάνειες και τα χαλαρά κλινοσκεπάσματα καθώς και η χρήση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ από τους γονείς. Μερικές συστάσεις για την μείωση της συχνότητας του συνδρόμου είναι η αύξηση του μητρικού θηλασμού, η ύπτια θέση κατά τον ύπνο, η αποφυγή χρήσης μαξιλαριών και μαλακών στρωμάτων, καθώς και έκθεσης των βρεφών στους βλαπτικούς παράγοντες του καπνού. Συμπεράσματα: Κρίνεται αναγκαία η συνέχιση των ερευνών και η εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και γονέων.

Λέξεις κλειδιά: Σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου, πρηνής θέση, μητρικός θηλασμός

Είναι παγκοίνως γνωστό ότι η πανδημία των χρόνιων ασθενειών διεθνώς και οι σημαντικές συνέπειες που αφορούν τον ασθενή, το οικογενειακό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον επιβάλλουν τη διερεύνηση τους. Οι βιολογικές, ψυχολογικές, κοινωνικές, οικονομικές, επαγγελματικές επιπτώσεις που βιώνουν οι ασθενείς επιφέρουν σημαντικό πλήγμα στην προσαρμογή τους στην ασθένεια. Η προσαρμογή είναι μια πολύπλοκη, πολυδιάστατη και ολιστική διαδικασία, θεμελιώδες στοιχείο της οποίας αποτελεί το ερμηνευτικό στυλ των ψυχοπιεστικών γεγονότων, και το οποίο –αισιόδοξο στυλ- επηρεάζει θετικά την υγεία και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Οι επιπτώσεις της Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ΠΣ) είναι πάρα πολύ σοβαρές και οδυνηρές για τους ίδιους και τους οικείους τους, ειδικότερα για τα άτομα που θα αναλάβουν το ρόλο του άτυπου φροντιστή. Από την διεθνή βιβλιογραφία προτείνονται διάφορα προγράμματα ψυχοκοινωνικής παρέμβασης στους ασθενείς, στις οικογένειες τους, αλλά και στους δυο ως ολότητα όπως της αυτοδιαχείρισης, της κοινωνικής στήριξης και του πιλοτικού μοντέλου των. Το μοντέλο των Rintell & Melito περιλαμβάνει την συλλογική εκπαίδευση των οικογενειών, που βρίσκονται χρονικά κοντά στη περίοδο της διάγνωσης της ΠΣ (λιγότερο από 12 μήνες), σε στρατηγικές που προωθούν την συνεργασία μέσα στην οικογένεια, ενσωματώνοντας στοιχεία από την θεωρία της παρέμβασης στην κρίση, της ψυχοεκπαιδευτικής φροντίδας και των προσεγγίσεων που εστιάζονται στην οικογένεια.

Λέξεις κλειδιά: Χρόνια ασθένεια, ερμηνευτικό στυλ, προσαρμογή, Πολλαπλή Σκλήρυνση, ψυχοκοινωνική παρέμβαση

Εισαγωγή: Η άγνοια του πληθυσμού σχετικά με τη δωρεά οργάνων, καθώς και η ανεπαρκής πληροφόρησή τους, επηρεάζει αρνητικά την αύξηση των δωρητών στην Κύπρο. Σκοπός: Η εκτίμηση των γνώσεων και των στάσεων του γενικού πληθυσμού της Λεμεσού σχετικά με τη δωρεά οργάνων και των παραγόντων που επηρεάζουν την απόφαση τους. Υλικό και Μέθοδος: Διεξήχθη μια συγχρονική μελέτη με 1200 άτομα άντρες και γυναίκες στην επαρχία Λεμεσού, της Κύπρου. Η δειγματοληπτική μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε, ήταν η δειγματοληψία ευκολίας και η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου έγινε ανώνυμα σε δημόσιους χώρους από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2014. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με το IBM SPSS 21.0. Αποτελέσματα: Οι γυναίκες με ποσοστό 56,8%, θεώρησαν περισσότερο ότι η δωρεά οργάνων σώζει ζωές (p<0.05) και θα ήθελαν να γίνουν δότες οργάνων. Επιπλέον, γνώριζαν ότι υπάρχει λίστα αναμονής για τους υποψήφιους λήπτες (p<0.05) και συμφώνησαν ότι για να αφαιρεθεί κάποιο όργανο από το δότη αυτός πρέπει να είναι εγκεφαλικά νεκρός, συγκριτικά με το 43,3% των ανδρών. Αντίθετα οι άνδρες με ποσοστό 40,1%, γνώριζαν περισσότερο εάν ο εγκεφαλικός θάνατος είναι αναστρέψιμος (p<0.05), σε σχέση με το 34,7% των γυναικών. Οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι δεν είχαν ενημέρωση σχετικά με το θέμα της δωρεάς και αν υπήρξε ήταν από τα ΜΜΕ. Ακόμα η στάση της Ορθόδοξης Εκκλησίας παραμένει άγνωστη για αυτούς. Συμπεράσματα: Δεν υπάρχει σωστή πληροφόρηση για τη δωρεά οργάνων και κατά συνέπεια υπάρχει έλλειψη δωρητών.

Λέξεις κλειδιά: Δωρεά οργάνων, δότης, εγκεφαλικός θάνατος, μεταμοσχεύσεις , πληροφόρηση

Εισαγωγή: Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής των ασθενών. Σκοπός: Ο σκοπός της συστηματικής ανασκόπησης ήταν η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ άσκησης και ποιότητας ζωής ασθενών με ΧΑΠ, όπως αυτή αξιολογήθηκε με το Saint George‘s Respiratory Questionnaire (SGRQ), οι οποίοι ακολούθησαν πρόγραμμα αναπνευστικής αποκατάστασης σε οργανωμένα κέντρα αναπνευστικής αποκατάστασης νοσοκομειακών μονάδων. Υλικό και μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση των μελετών που δημοσιεύτηκαν μέχρι τον Ιούνιο του 2018, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, στη βάση δεδομένων PubMed με τις λέξεις-κλειδιά: «COPD», «Chronic Obstructive Pulmonary Disease», «physical activity», «exercise», «quality of life» και «QOL», καθώς και στην ΙΑΤΡΟΤΕΚ- online με τις λέξεις-κλειδιά: «Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια», «ΧΑΠ», «ποιότητα ζωής» και «άσκηση». Τα κριτήρια ένταξης των δημοσιευμένων μελετών στην συστηματική ανασκόπηση ήταν: η αξιολόγηση της ποιότητας ζωής να έχει γίνει με το SGRQ και το περιεχόμενο των μελετών να αφορά την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των ασθενών με ΧΑΠ που υποβάλλονται σε προγράμματα αναπνευστικής αποκατάστασης σε οργανωμένα κέντρα αναπνευστικής αποκατάστασης νοσοκομειακών μονάδων. Αποτελέσματα: Από τις δημοσιευμένες μελέτες, 9 πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης. Η άσκηση βρέθηκε ότι έχει θετική επίδραση στη ποιότητα της ζωής των ασθενών με ΧΑΠ, ωστόσο ο βαθμός βελτίωσης τόσο του συνολικού σκορ όσο και των σκορ των τριών υποενοτήτων του SGRQ δεν ήταν ίδιος σε όλες τις μελέτες, αλλά παρουσίαζε σημαντικές διακυμάνσεις ανάλογα με το είδος της άσκησης και τους περιορισμούς της εκάστοτε μελέτης. Συμπεράσματα: Η ποιότητα ζωής των ασθενών με ΧΑΠ βελτιώθηκε μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων αναπνευστικής αποκατάστασης που πραγματοποιήθηκαν σε εξειδικευμένα κέντρα αναπνευστικής αποκατάστασης νοσοκομειακών μονάδων.

Λέξεις κλειδιά: Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ποιότητα ζωής, άσκηση, φυσική δραστηριότητα

Εισαγωγή: Η εφηβεία αποτελεί μια αναπτυξιακή περίοδο, που χαρακτηρίζεται από συγκρούσεις, συναισθηματική αστάθεια, ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές, στην οποία ελλοχεύουν διάφοροι κίνδυνοι αναφορικά με την υγεία όπως η μη ασφαλής σεξουαλική συμπεριφορά, η επικίνδυνη οδήγηση και οι εξαρτήσεις από ουσίες. Σκοπός: Η διεξαγωγή μιας συστηματικής ανασκόπησης για την αποτύπωση των παραγόντων ανάπτυξης επικίνδυνων συμπεριφορών των εφήβων και την ένταξή τους σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Υλικό και Μέθοδος: Συστηματική ανασκόπηση των μελετών που έχουν αναλύσει θέματα συμπεριφορών στην εφηβεία. Η αναζήτηση της σχετικής εγχώριας και διεθνούς βιβλιογραφίας πραγματοποιήθηκε στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων Google, Scholar, Scopus, Science Direct και PubMed και αφορούσε στη χρονική περίοδο 2008-2018, με λέξεις κλειδιά για τον εντοπισμό των κατάλληλων άρθρων/μελετών και θέτοντας κριτήρια επιλογής/αποκλεισμού για την ένταξή τους στην εργασία. Αποτελέσματα: Οι επικίνδυνες συμπεριφορές αποτελούν ένα σύνθετο φαινόμενο και επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από το κοινωνικό πλαίσιο που ζουν οι νέοι. Οι έφηβοι θεωρούνται, κατά γενική ομολογία, ως ένας από τους πλέον υγιείς πληθυσμούς, συγκριτικά με τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες. Ωστόσο, η βιβλιογραφία αναδεικνύει τον ουσιαστικό κίνδυνο θνητότητας στην ηλικιακή αυτή ομάδα, σε παγκόσμιο επίπεδο, γεγονός που προκύπτει κατά κύριο λόγο από την συμπεριφορά υψηλού κινδύνου στην εφηβεία. Συμπεράσματα: Αποδεικνύεται η μείωση της θνητότητας των εφήβων που οφείλεται από τις συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, μέσω της εφαρμογής κατάλληλων στρατηγικών, που ανάμεσα σε άλλα περιλαμβάνουν την πρόσβαση σε αντισυλληπτικές μεθόδους και οργάνωση υπηρεσιών οικογενειακού προγραμματισμού, εκπαίδευση και ενίσχυση των νεαρών κοριτσιών σε θέματα ασφαλούς διακοπής κύησης, εφαρμογή πολιτικών για μεγαλύτερη ασφάλεια στην οδήγηση και αποφυγή ατυχημάτων, και οργάνωση υπηρεσιών ψυχικής υγείας των εφήβων.

Λέξεις κλειδιά: Εφηβεία, επικίνδυνες συμπεριφορές, εφηβική συμπεριφορά

Εισαγωγή: Το φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα κοινωνικής παθογένειας επηρεάζοντας συμπεριφορές και στάσεις που μεγεθύνονται σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Σκοπός: Η ανάδειξη του προφίλ του κακοποιημένου ανηλίκου, η διερεύνηση του τύπου κακοποίησης και των επιβαρυντικών παραγόντων αυτής καθώς και η επισήμανση των ελλειμμάτων του συστήματος υγείας στο κεντρικό αλλά και στο περιφερειακό επίπεδο του Δήμου Πατρέων. Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα αποτέλεσαν 148 καταγγελίες, επί συνόλου 209, από το αρχείο της Ο.Π.Α. του Δήμου Πατρέων από το 2012 έως 31/8/2016. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το IBM SPSS 20.0. Αποτελέσματα: Το 54,73% των ανηλίκων που κακοποιούνται είναι αγόρια, το 58,9% παρακολουθεί κανονικό σχολείο και το 65,3% είναι μαθητές Δημοτικού. Η πλειοψηφία (61,9%) ζει με τον έναν γονέα. Η παραμέληση είναι o πιο συχνός τύπος κακοποίησης (61,5%) με δεύτερο την σωματική (25%). Το 61,6% των οικογενειών των παιδιών έχουν χαμηλά εισοδήματα και κατοικούν στο Νότιο Διαμέρισμα της πόλης με το σχεδόν 30% να διαβιώνει σε κακές - επικίνδυνες συνθήκες. Το 71% από τις μητέρες και το 39,4% από τους πατέρες είναι άνεργοι. Το 50,5% των παιδιών που έχουν υποστεί παραμέληση ή/και εγκατάλειψη και το 40% σωματική ή/και σεξουαλική κακοποίηση διαμένουν στο νότιο δημοτικό διαμέρισμα των Πατρών, ενώ το 40% των ανηλίκων που έχουν υποστεί ψυχική κακοποίηση ζουν στο αρκτικό. Συμπεράσματα: Η μελέτη μας έδειξε ότι η παιδική κακοποίηση και ιδιαίτερα η παραμέληση σχετίζεται με το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό προφίλ της οικογένειας, ενώ η ψυχική κακοποίηση συναντάται σε μεσαία και υψηλά κοινωνικοοικονομικά νοικοκυριά. Διαπιστώθηκε αλλαγή του τύπου της κακοποίησης, καθώς και η άμεση σχέση της ανεργίας, του μορφωτικού επιπέδου και των συνθηκών διαβίωσης της οικογένειας του παιδιού.

Λέξεις κλειδιά: Παιδική Κακοποίηση, παραμέληση, προφίλ, οικονομική κρίση, Πάτρα