Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 19, Αρ. 3 (2020): Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2020

Εισαγωγή: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα (KΑN) αποτελούν παγκοσμίως την πρώτη αιτία θνητότητας και ένα σημαντικό ζήτημα δημόσια υγείας με σοβαρό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο. Από το 1950 μέχρι σήμερα έχουν αναπτυχθεί μοντέλα εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου (μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα), τα οποία βασίζονται στην εξέταση διαφόρων παραγόντων κινδύνου. Σκοπός: Η παρουσίαση ενδεικτικών μοντέλων καρδιαγγειακού κινδύνου, η σύγκριση, η αποτελεσματικότητα και η εφαρμογή τους στην κλινική πράξη. Υλικό και Μέθοδος: Διενεργήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στις βάσεις δεδομένων Google Scholar, Scopus, Science Direct και PubMed. Η αναζήτηση έγινε με απλό, σύνθετο και συνδυασμένο τρόπο έτσι ώστε να εντοπιστούν οι μελέτες και τα εργαλεία εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου. Αποτελέσματα: Η ανασκόπηση κατέληξε σε 24 μοντέλα εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου. Τα KΑN είναι συνέπεια πολλαπλών παραγόντων κινδύνου. Περισσότερο από το 80% των ασθενών με καθιερωμένη ΚΑΝ έχει ιστορικό τουλάχιστον ενός από τους σημαντικούς τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου: κάπνισμα, υπέρταση, και δυσλιπιδαιμία. Τα βέλτιστα εργαλεία αξιολόγησης κινδύνου είναι αυτά που παρέχουν συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο και επιτρέπουν στους επαγγελματίες να τα προσαρμόσουν ανάλογα τη διαχείρισή τους. Συμπεράσματα: Η χρήση αυτών των μοντέλων μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την δημιουργία σύγχρονων στρατηγικών πρόβλεψης των καρδιαγγειακών νοσημάτων και κατ’ επέκταση την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση τους στην κλινική πρακτική.

Λέξεις κλειδιά: Κίνδυνος, εκτίμηση κινδύνου, καρδιαγγειακό νόσημα, μοντέλο, αλγόριθμος

Η μυοκαρδίτιδα παραμένει ακόμα και στην σημερινή εποχή μία νόσος που εμφανίζεται συχνά σε άτομα νεαρής και μέσης ηλικίας αλλά δυστυχώς η διάγνωση της επιβεβαιώνεται αρκετά δύσκολα. Η διάγνωση της ιογενούς μυοκαρδίτιδας αποτελεί πρόκληση καθώς τα διαγνωστικά μέσα που χρησιμοποιούνταν μέχρι πρόσφατα στερούνταν υψηλής ευαισθησίας και ειδικότητας. Η ορθή λήψη ιστορικού, η λεπτομερής κλινική εξέταση, οι αιματολογικές και ορολογικές εξετάσεις, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και οι απεικονιστικές εξετάσεις συμπεριλαμβανομένων του υπερηχοκαρδιογραφήματος και της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς συνέβαλαν έως τώρα στην διαγνωστική προσπέλαση των ασθενών με πιθανή μυοκαρδίτιδα. Όμως η εισαγωγή νέων ανοσοϊστοχημικών και μοριακών τεχνικών στην διαγνωστική προσπέλαση των ασθενών με πιθανή μυοκαρδίτιδα βοηθά σημαντικά όχι μόνο στην ακριβή διάγνωση αλλά και στο καθορισμό θεραπευτικού πλάνου με βάση την ακριβή αιτιολογία της μυοκαρδίτιδας. Παρόλα αυτά η διενέργεια ενδομυοκαρδιακής βιοψίας και η εφαρμογή των παραπάνω τεχνικών απαιτούν υψηλό βαθμό εξειδίκευσης και εμπειρίας. Επίσης σημαντικά ερωτήματα παραμένουν ιδίως σχετικά με το ποιοι ασθενείς και σε ποιο βαθμό ωφελούνται από την ανοσοκατασταλτική θεραπεία. Περισσότερη έρευνα χρειάζεται επίσης στο πεδίο της στοχευμένης θεραπείας της ιογενούς μυοκαρδίτιδας. Είναι φανερό ότι προκειμένου να επιτευχθεί αποτελεσματική θεραπεία των περιπτώσεων μυοκαρδίτιδας, θα πρέπει η ιατρική επιστήμη να αναλύσει και να κατανοήσει πλήρως τις παθοφυσιολογικές οδούς που ενεργοποιούνται κατά την διαδρομή μιας μυοκαρδίτιδας.

Λέξεις κλειδιά: Μυοκαρδίτιδα, ιός, ενδομυοκαρδιακή βιοψία

Η άνοδος των κοινωνικών μέσων που δημιουργήθηκε από τους χρήστες του Διαδικτύου και φιλοξενήθηκε από δημοφιλείς τοποθεσίες όπως το Facebook, το Twitter, το YouTube και τοWikipedia, και τα blogs, έχει φέρει αρκετούς νέους κινδύνους για τον ιατρικό επαγγελματισμό. Κατ 'αρχάς, πολλοί ιατροί μπορεί να βρουν συναρπαστικό, σε συγκεκριμένα πλαίσια, το να εφαρμόζουν αρχές για τον ιατρικό επαγγελματισμό στο περιβάλλον του διαδικτύου. Δεύτερον, οι ιατροί ενδέχεται να μην εξετάζουν το πιθανό αντίκτυπο του περιεχομένου τους στο διαδίκτυο στους ασθενείς τους και στο κοινό. Τρίτον, μια στιγμιαία καθυστέρηση στην κρίση από έναν μεμονωμένο ιατρό για τη δημιουργία μη επαγγελματικού περιεχομένου online, μπορεί να αντικατοπτρίζει ανεπαρκώς ολόκληρο το επάγγελμα. Για να ξεπεραστούν αυτές οι προκλήσεις, ενθαρρύνονται μεμονωμένα οι ιατροί να συνειδητοποιήσουν ότι καθώς "βαδίζουν" μέσω του Παγκόσμιου Ιστού, αφήνουν πίσω τους ένα «αποτύπωμα» που μπορεί να έχει ανεπιθύμητες αρνητικές συνέπειες για αυτούς και για το επάγγελμα γενικότερα. Συνίσταται επίσης, τα ιδρύματα να υιοθετήσουν μια ενεργή προσέγγιση ώστε να προσελκύσουν τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στο να καθορίσουν συναινετικά πρότυπα για τον «επαγγελματία του διαδικτύου». Τέλος, δεδομένου ότι ο επαγγελματισμός περιλαμβάνει περισσότερο από την αποφυγή αρνητικών συμπεριφορών, παρουσιάζονται παραδείγματα πιο θετικών εφαρμογών για αυτήν την τεχνολογία. Όπως ένας καθρέφτης, τα κοινωνικά μέσα μπορούν να αντανακλούν τις καλύτερες και χειρότερες πτυχές του περιεχομένου που έχει τεθεί ενώπιόν του, για να μπορούν όλοι να δουν.

Λέξεις κλειδιά: Επαγγελματισμός, χρήση διαδικτύου, ιατρική ηθική, πολιτική υγείας

Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα έχει επιφέρει πολύ σημαντικές αλλαγές στο χώρο της υγείας, τόσο σε επίπεδο πληθυσμιακό όσο και δημοσιονομικό. Διερευνήθηκε η μεταβολή του επιπέδου υγείας των ελλήνων πολιτών, με παρουσίαση των μεταβολών στις τιμές του δείκτη υγιούς επιβίωσης την τελευταία δεκαετία. Παρουσιάζεται σημαντική πτώση του δείκτη, έναντι του αντίστοιχου δείκτη της Σουηδίας και του ευρωπαϊκού μέσου όρου όπου παρουσιάζεται αλματώδης άνοδος. Σε επίπεδο δημοσιονομικό, το πρόγραμμα προσαρμογής που εφαρμόστηκε είχε ως συνέπεια την ύφεση της ελληνικής οικονομίας και τη συνεπακόλουθη μείωση της δημόσιας χρηματοδότησης στην υγεία, την ενίσχυση της ιδιωτικής δαπάνης καθώς και την άνοδο του δείκτη ανεκπλήρωτων αναγκών των πολιτών για υγειονομική περίθαλψη. Η χρήση των γενόσημων φαρμάκων αποτελεί ένα από τα μέτρα εξοικονόμησης χρημάτων για την υγεία. Ωστόσο, η διεισδυτικότητα αυτού του μέτρου στην Ελλάδα παρουσιάζεται χαμηλή, συγκρινόμενη με αυτή των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών. Από τα δεδομένα προκύπτει ότι μέσα στην τελευταία δεκαετία έχουν αλλάξει πολλά στο υγειονομικό γίγνεσθαι της χώρας μας με αντίκτυπο στους πολίτες και ιδιαίτερα τις ευαίσθητες κοινωνικοοικονομικά ομάδες. Το ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσο οι μεταμνημονιακές πολιτικές θα καταφέρουν να ανατρέψουν τα μέχρι τώρα δεδομένα και να επιστρέψει η χώρα μας σε ρυθμούς ανάπτυξης και προόδου.

Λέξεις κλειδιά: Δημοσιονομική κρίση, έτη υγιούς επιβίωσης, δαπάνες υγείας, ανεκπλήρωτες ανάγκες, γενόσημα φάρμακα

Εισαγωγή: Ο προσδιορισμός των λοιμώξεων αγνώστου αιτιολογίας είναι υψίστης σημασίας για τη βελτίωση της έκβασης των ασθενών με σήψη. Σκοπός: Η διερεύνηση της κλινικής χρησιμότητας της αξονικής τομογραφίας (CT) σε ασθενείς με σήψη αγνώστου αιτιολογίας. Υλικό και Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση των μελετών που δημοσιεύτηκαν μέχρι το Δεκέμβριο του 2016 στις βάσεις δεδομένων PubMed και Scopus, με τις εξής λέξεις-κλειδιά: «σήψη», «σοβαρή σήψη», «σηπτικό σοκ», «άγνωστη αιτιολογία», «αξονική τομογραφία» και “CT”. Η αναζήτηση των λέξεων κλειδιών έγινε στη περίληψη και στο τίτλο των άρθρων, ενώ χρησιμοποιήθηκαν τα φίλτρα «άνθρωποι» και «αγγλική γλώσσα». Κριτήρια ένταξης των υπαρχουσών δημοσιευμένων μελετών ήταν αυτές να αφορούν ασθενείς με σήψη ή σοβαρή σήψη ή σηπτικό σοκ αγνώστου αιτιολογίας, καθώς και οι ασθενείς να έχουν υποβληθεί σε CT ή σε ποζιτρονική υπολογιστική (αξονική) τομογραφία (PET/CT). Αποτελέσματα: Από τις δημοσιευμένες μελέτες, 5 πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης. Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν ότι στο σύνολο των 75 ασθενών που υποβλήθηκαν σε PET/CT και των 89 που υποβλήθηκαν σε CT, αληθώς θετικά ευρήματα παρουσίασαν οι 50 (66,66%) και οι 29 (35%) αντίστοιχα, ενώ στους 23 από τους 50 (46%) και σε όλους τους 29 (100%) ασθενείς, τα ευρήματα οδήγησαν στην επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής παρέμβασης ή οδήγησαν στην μεταβολή της αρχικής θεραπείας που είχε επιλεγεί. Συμπεράσματα: Η CT και η PET/CT αποτελούν πολύτιμα εργαλεία στον εντοπισμό των μολυσματικών εστιών σε ασθενείς με σήψη ή σοβαρή σήψη ή σηπτικό σοκ, συμβάλλοντας στη λήψη της κατάλληλης θεραπευτικής παρέμβασης η οποία οδηγεί στην αύξηση των πιθανοτήτων επιβίωσης των ασθενών αυτών.

Λέξεις κλειδιά: Αξονική τομογραφία, σήψη, άγνωστη αιτιολογία