Τριμηνιαίο επιστημονικό περιοδικό

Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 23, Αρ. 1 (2024): Ιανουάριος- Μάρτιος 2024

Vima AsklipiouΤο Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 23, Αρ. 1 (2024): Ιανουάριος- Μάρτιος 2024

Άρθρο Σύνταξης

Εμμηνόπαυση, γήρανση και καρδιαγγειακός κίνδυνος | 1-5

Βασιλική Βαρτελά

Επίκαιρο Θέμα

ChatGPT and Future of Medical Research Writing | 6-14

Ahmed Alkhaqani

ΠερίληψηMore

Artificial intelligence (AI) is a disruptive technology that has revolutionized various industries, including the field of research writing. Using AI-based tools in research writing brings a new level of efficiency, accuracy, and productivity to the process, allowing researchers to tap into alternative perspectives and generate fresh insights that can boost the quality of research work. In this article, we discuss the current trends and the potential benefits of open Artificial Intelligence (AI-) based tools for research writing, focusing on AI tools. In addition, we also discuss the impact of collaborative writing with AI on productivity, highlighting the benefits of AI tools in the research writing process. The current trends show that AI tools enable researchers to perform complex data analysis, generate personalized content, and identify patterns that can aid decision-making. Therefore, it is imperative for researchers to embrace AI tools, learn how to use them effectively and harness their potential to achieve better research outcomes. Open artificial intelligence-based tools are gaining momentum in research writing due to their ability to streamline the research process and enhance the quality of research outcomes. The current trends show that AI tools enable researchers to perform complex data analysis, generate personalized content, and identify patterns to aid decision-making. As these tools continue to evolve, there is vast room for future potential, which will significantly impact the research landscape. Therefore, it is imperative for researchers to embrace AI tools, learn how to use them effectively and harness their potential to achieve better research outcomes.

Ανασκόπηση

Απόψεις και Στάσεις των Επαγγελματιών Υγείας σχετικά με τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας: Μια βιβλιογραφική ανασκόπηση | 15-29

Περικλής Ρόμπολας , Πανίκος Μασούρας , Σωτήρης Αυγουστή , Ανδρεάς Χαραλάμπους

ΠερίληψηMore

Εισαγωγή:

Ποικίλοι παράγοντες διαμορφώνουν θετικές απόψεις και στάσεις των επαγγελματιών υγείας σε σχέση με τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας (ΗΦΥ) ως εφαρμογή Ηλεκτρονικής Υγείας στα συστήματα υγείας διεθνώς.

Σκοπός: Η διερεύνηση των παραγόντων που διαμορφώνουν θετικές ή αρνητικές απόψεις και στάσεις στους επαγγελματίες υγείας αναφορικά με τη χρήση του ΗΦΥ.

Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση των μελετών που έχουν δημοσιευθεί από το 2002 έως σήμερα στην ελληνική κι αγγλική γλώσσα, στις βάσεις δεδομένων: Cinahl Database | EBSCO, Google Scholar, Library and Information Science – Elsevier, PubMed, και Scopus. Η στρατηγική αναζήτησης της βιβλιογραφίας σε βάσεις δεδομένων στην αγγλική ή ελληνική γλώσσα περιλάμβανε τη χρήση των λέξεων κλειδιών ως εξής: ((“electronic health record/ ηλεκτρονικός φάκελος υγείας” OR “EHR/ ΗΦΥ”) AND (“health professional/ επαγγελματίας υγείας” OR “opinion/ άποψη” OR “attitude/ στάση”)). Κατά την ανασκόπηση χρησιμοποιήθηκαν ποικίλα επιμέρους κριτήρια επιλογής των μελετών.

Αποτελέσματα: Από σύνολο των δημοσιευμένων μελετών, 71 τηρούσαν τα κριτήρια ένταξης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι διάφοροι παράγοντες διαμορφώνουν θετικές ή αρνητικές απόψεις και στάσεις στους επαγγελματίες υγείας σχετικά με τη χρήση του ΗΦΥ. Και στις δύο περιπτώσεις αυτοί ομαδοποιούνται σε διακριτούς θεματικούς άξονες ενώ σχετίζονται με την εργασία των επαγγελματιών υγείας, με τα δεδομένα και τις πληροφορίες υγείας και με τη φροντίδα των ασθενών.

Συμπεράσματα: Η επιτυχής εφαρμογή του ΗΦΥ ως τεχνολογικής καινοτομίας Ηλεκτρονικής Υγείας απαιτεί συντονισμένη δράση από τους σχεδιαστές πολιτικών υγείας. Σε κάθε περίπτωση κατά το σχεδιασμό και την υλοποίησή του συστήματος ΗΦΥ πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις και στάσεις των επαγγελματιών υγείας.

Λέξεις κλειδιά: Επαγγελματίας υγείας, στάση, Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας, άποψη

Μέτρα περιορισμού σε τμήματα οξέων ψυχιατρικών εισαγωγών: Μια βιβλιογραφική ανασκόπηση | 30-49

Ευδοκία Μισουρίδου , Βασιλική Σακελλαρίδη , Ιωάννης Ριζάβας , Εμμανουήλ Κριτσωτάκης

ΠερίληψηMore

Σε τμήματα οξέων ψυχιατρικών εισαγωγών, εφαρμόζονται μέτρα περιορισμού με στόχο την ασφάλεια και την αποφυγή βλάβης, παρότι παραβλάπτουν την αυτονομία των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Σκοπός: Η παρουσίαση α) των αιτίων εφαρμογής περιοριστικών μέτρων σε ψυχιατρικές κλινικές, β) των στάσεων των επαγγελματιών ψυχικής υγείας και των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας για τα περιοριστικά μέτρα, γ) της επίδρασης του εξαναγκασμού στο θεραπευτικό αποτέλεσμα και δ) των στρατηγικών μείωσης της χρήσης περιοριστικών μέτρων με στόχο τη δημιουργία θεραπευτικού περιβάλλοντος.

Υλικό και μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση των μελετών που έχουν δημοσιευθεί από τις 01/01/2002 έως και τις 31/01/2022 στην αγγλική και την ελληνική γλώσσα, στις βάσεις δεδομένων PubΜed και Cochrane Library με τις εξής λέξεις-κλειδιά: "coercion", “containment”, “involuntary”, “acute psychiatry”, “restraint”. “seclusion”, “mental health”, “attitudes”.  Κριτήρια αποκλεισμού αποτέλεσαν η γλώσσα εκτός της αγγλικής και της ελληνικής και το είδος του άρθρου (γράμμα στον εκδότη, άρθρο σύνταξης και μελέτη περίπτωσης).

Αποτελέσματα: Στην ανασκόπηση εντάχθηκαν 41 μελέτες. Οι συχνότεροι λόγοι εφαρμογής περιοριστικών μέτρων είναι η ψυχοκινητική ανησυχία, η σύγχυση και έπεται η βία. Η ακούσια νοσηλεία, το άρρεν φύλο, η διάγνωση σχιζοφρένειας και η χρήση ουσιών σχετίζονται με συχνότερη εφαρμογή περιοριστικών μέτρων. Παρατηρούνται διαπολιτισμικές και διατμηματικές διαφορές στην εφαρμογή περιοριστικών μέτρων. Οι στάσεις των επαγγελματιών ψυχικής υγείας έχουν μετατοπιστεί από ένα θεραπευτικό παράδειγμα (τα περιοριστικά μέτρα είναι θεραπευτικά) σε ένα παράδειγμα ασφάλειας (τα περιοριστικά μέτρα είναι ένα αναγκαίο κακό). Τα μέτρα περιορισμού παρεμποδίζουν την ανάπτυξη θεραπευτικής σχέσης. Στην Ελλάδα, αναφέρονται υψηλά ποσοστά ακούσιων νοσηλειών και μηχανικού περιορισμού. Ο χαρακτήρας του εκάστοτε τμήματος σχετίζεται με την έκταση χρήσης περιοριστικών μέτρων. Για τη δημιουργία θεραπευτικού περιβάλλοντος και τη μείωση του εξαναγκασμού, απαιτούνται πολυπαραγοντικές προσεγγίσεις.

Συμπεράσματα: Τα μέτρα περιορισμού μπορεί να είναι τραυματικά, τόσο για τους λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας, όσο και για τους επαγγελματίες. Η εφαρμογή εναλλακτικών παρεμβάσεων με στόχο τη δημιουργία θεραπευτικού περιβάλλοντος απαιτεί την κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού, αλλά κυρίως την επαρκή στελέχωση των ψυχιατρικών τμημάτων.

Λέξεις κλειδιά: Ψυχιατρικές διαταραχές

Ειδικό Άρθρο

Λειτουργικά Σωματικά Σύνδρομα και η ιδιαιτερότητα της σχέσης ιατρού-ασθενούς | 60-75

Δήμητρα Σιαμιώτη , Μαρία Θεοδωράτου

ΠερίληψηMore

Ο όρος Λειτουργικό Σωματικό Σύνδρομο (Λ.Σ.Σ.) αναφέρεται σε μια πολύπλοκη νοσολογική οντότητα που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη σωματικών συμπτωμάτων, αλλά δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν κλινικά σημεία. Οι δυσκολίες που παρουσιάζονται στη σχέση μεταξύ ιατρού και ασθενούς προκύπτουν από την έλλειψη κατάρτισης των ιατρών σε θέματα ψυχική υγείας, την ανεπάρκεια διαγνωστικών κριτηρίων για τα Λ.Σ.Σ. και την υπέρμετρη εστίαση στο βιοϊατρικό μοντέλο. Επιπλέον, η συνύπαρξη του Λ.Σ.Σ. με ψυχιατρικές διαταραχές και τα πιθανά δευτερογενή οφέλη που μπορεί να προσφέρει η ασθένεια στον ασθενή, είναι παράγοντες που επιδεινώνουν αυτές τις δυσκολίες. Οι διάφοροι τρόποι επικοινωνίας μεταξύ ιατρού και ασθενούς περιλαμβάνουν διάφορα μοντέλα όπως το βιοϊατρικό, το διευρυμένο βιοϊατρικό, το καταναλωτικό, το ψυχοκοινωνικό και το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο, ενώ μια εναλλακτική κατηγοριοποίηση περιλαμβάνει το μοντέλο ενεργητικότητας-παθητικότητας, καθοδηγούμενης συνεργασίας και το μοντέλο αμοιβαίας συμμετοχής. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται ερευνητικά δεδομένα που υποστηρίζουν την άποψη ότι το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο αποτελεί την βέλτιστη επιλογή τόσο για τη διαχείριση της ιατρικής φροντίδας όσο και για την επικοινωνία μεταξύ ιατρού και ασθενούς. Η δημιουργία μιας σχέσης αμοιβαίας συμμετοχής συνεισφέρει σημαντικά στον σχεδιασμό της φροντίδας των ασθενών με Λ.Σ.Σ. και μπορεί να διευκολυνθεί με την χρήση τυποποιημένων διαδικασιών λήψης αποφάσεων, καθώς και με την ανάπτυξη δεξιοτήτων ενσυναίσθησης και καθησύχασης.

Λέξεις κλειδιά: Λειτουργικό Σωματικό Σύνδρομο, Ιατρικώς Ανεξήγητα Συμπτώματα, σχέση ιατρού-ασθενή, μοντέλα επικοινωνίας, βιοψυχοκοινωνική προσέγγιση

Εθνογεροντολογική νοσηλευτική | 50-59

Θεοδόσιος Παραλίκας , Διονύσιος Καββαδίας

ΠερίληψηMore

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Οι πολιτισμικοί παράγοντες επηρεάζουν τη διαδικασία της γήρανσης, διαμορφώνοντας αντιλήψεις για τη γήρανση, τις δομές κοινωνικής υποστήριξης, τις σχέσεις μεταξύ των γενεών, τις συμπεριφορές υγείας και τη συνολική ευημερία. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι από εθνικές μειονότητες αντιμετωπίζουν ανισότητες στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, με αποτέλεσμα δυσμενή αποτελέσματα για την υγεία και μειωμένη ποιότητα ζωής. Μια εθνογεροντολογική οπτική στη φροντίδα υγείας των ηλικιωμένων προσφέρει σημαντικές γνώσεις για την ανάπτυξη μοντέλων ολοκληρωμένης φροντίδας και  ολιστικής προσέγγισης της γήρανσης του πληθυσμού. Σκοπός της μελέτης είναι η παρουσίαση βασικών αρχών της εθνογεροντολογίας καθώς επίσης και η μέχρι σήμερα πορεία της εθνογεροντολογικής νοσηλευτικής έρευνας. Η εθνογεροντολογία διερευνά τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ γήρανσης, εθνότητας και  πολιτισμού, αποκαλύπτοντας τις διαφορετικές οπτικές, τις παραδόσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι προερχόμενοι από διαφορετικές πολιτισμικές κοινότητες. Η νοσηλευτική έρευνα έχει να προσφέρει μια σημαντική βάση γνώσεων αναφορικά στη διασταύρωση γήρανσης, εθνότητας και υγείας, ωστόσο ορισμένες μόνο εθνογεροντολογικές νοσηλευτικές μελέτες είναι διαθέσιμες. Η περισσότερη βιβλιογραφία επικεντρώνεται σε μεμονωμένες εθνο-πολιτισμικές ομάδες με λίγη προσοχή στη συζήτηση πολιτισμικών εννοιών που υπερβαίνουν τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες και θα μπορούσαν να ενοποιηθούν σε μια συνεκτική διαπολιτισμική θεωρία της γεροντολογικής νοσηλευτικής φροντίδας. Η εθνογεροντολογία αναγνωρίζει την σχέση μεταξύ πολιτισμικής ποικιλομορφίας και εμπειριών των ηλικιωμένων ατόμων. Εθνογεροντολογικές νοσηλευτικές μελέτες μπορούν να προσφέρουν σημαντικά δεδομένα για τη γήρανση σε διαφορετικές πολιτισμικά κοινότητες, διαμορφώνοντας μια  ολιστική και πολιτισμικά ευαίσθητη νοσηλευτική φροντίδα για τους ηλικιωμένους.

Λέξεις κλειδιά: εθνογεροντολογική νοσηλευτική, διαπολιτισμική νοσηλευτική ηλικιωμένων, εθνοπολιτισμική γεροντολογική νοσηλευτική

Έρευνα

Στάσεις και απόψεις ανθρώπων με HIV/AIDS για την χρήση mobile εφαρμογών στην αυτοδιαχείριση του HIV | 76-88

Μαρία Παναγή , Γιώργος Χαραλάμπους , Ελένη Γελαστοπούλου

ΠερίληψηMore

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Σκοπός: Αξιολόγηση των στάσεων και των απόψεων των ανθρώπων που ζουν με τον HIV/AIDS (PLWHA) όσον αφορά την διαχείριση του HIV μέσα από μια εφαρμογή αυτοδιαχείρισης που βασίζεται σε κινητά.

Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε μια συγχρονική μελέτη σε PLWHA ≥ 18 ετών που παρακολουθούνται στη Γρηγόριο Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας, η οποία αποτελεί το μοναδικό κέντρο παρακολούθησης ανθρώπων με HIV/AIDS στην Κύπρο. Χρησιμοποιήθηκε ένα αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο, το οποίο αποτελείτο από δημογραφικά χαρακτηριστικά, ερωτήσεις σχετικά με τις θέσεις των PLWHA αλλά και μία ανοιχτού τύπου ερώτηση για να εκφράσουν τις δικές τους εισηγήσεις που θα βοηθήσουν στον σχεδιασμό μιας mobile εφαρμογής. Χρησιμοποιήθηκε δειγματοληψία ευκολίας (n = 200) και η διεξαγωγή της μελέτης έγινε μεταξύ 15 Ιουλίου 2020 και 15 Ιανουαρίου 2021. Αποτελέσματα: Το 89% είχε smartphone (70,7% με λειτουργικό σύστημα Android) ενώ το 90,5% δήλωσε ότι θα χρησιμοποιούσε μια εφαρμογή για κινητά με την οποία θα είχε υπενθυμίσεις ραντεβού (92%), αποτελέσματα CD4/V/L (88%), υπενθυμίσεις για λήψη του επόμενου φαρμάκου (79%), συμβουλές διατροφής ( π.χ. για διαβητικούς, για υψηλή χοληστερίνη κ.λπ.) (79%), αποστολή μηνυμάτων στο ιατρικό προσωπικό με επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο (79%), προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης (78%), υπενθυμίσεις για καθημερινή φαρμακευτική αγωγή (60%). Συμπεράσματα: Η δημιουργία και χρήση μιας εφαρμογής αυτοδιαχείρισης στο κινητό αποτελεί ένα καινοτόμο πρόγραμμα για την Γρηγόριο κλινική το οποίο αγκάλιασαν οι περισσότεροι συμμετέχοντες. Οι εισηγήσεις καλύπτουν τις ανάγκες και προσδοκίες των χρηστών του πληροφοριακού συστήματος που πρόκειται να δημιουργηθεί.

Λέξεις κλειδιά: HIV/AIDS, στάσεις, απόψεις, αυτοδιαχείριση, mhealth

Συστηματική Ανασκόπηση

Διερεύνηση των μετεγχειρητικών λοιμώξεων στις καρδιοχειρουργικές μονάδες εντατικής θεραπείας παίδων | 89-112

Καλλιόπη Αμαλία Νικηφοράκη , Ιωάννης Κουτελέκος , Χριστίνα Μαρβάκη , Ευάγγελος Δούσης

ΠερίληψηMore

Εισαγωγή: Οι μετεγχειρητικές λοιμώξεις στις καρδιοχειρουργικές μονάδες εντατικής θεραπείας παίδων (PCICU) αποτελούν πρόκληση για τους επαγγελματίες υγείας και πρόβλημα για τους ασθενείς και επιδρούν στην ποιότητα ζωής τους. Σκοπός: Σκοπός της μελέτης ήταν η διερεύνηση των μετεγχειρητικών λοιμώξεων στις PCICU και συγκεκριμένα ο προσδιορισμός των παθογόνων μικροοργανισμών που ευθύνονται για αυτές. Υλικό-Μέθοδος: Πρόκειται για συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που πραγματοποιήθηκε από 2016 έως 2022, με αναζήτηση άρθρων με τη χρήση λέξεων κλειδιών: “PCICU”, “cardiac surgery”, “nosocomial infection”, “congenital heart disease”, “risk factors” σε διεθνείς βιβλιογραφικές βάσεις δεδομένων (PubMed, Scopus και Google Scholar) καθώς και συνώνυμες λέξεις ή και συνδυασμό λέξεων. Τα κριτήρια εισαγωγής των άρθρων στη μελέτη ήταν: Να είναι γραμμένα στην Αγγλική γλώσσα, να είναι δημοσιευμένα σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά στις βάσεις PubMed, Scopus, Google Scholar, να αφορούν παιδιά που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ παίδων (καρδιοχειρουργική ή μη) έπειτα από καρδιοχειρουργική επέμβαση, να αφορούν τις μετεγχειρητικές λοιμώξεις αυτών των παιδιών και να αναφέρονται σε αυτά οι μικροοργανισμοί που ευθύνονται για αυτές τις λοιμώξεις. Αποτελέσματα: οι μετεγχειρητικές λοιμώξεις εμφανίζονται σε μεγάλο ποσοστό παιδιών (>4,7%) που υπεβλήθησαν σε καρδιοχειρουργική επέμβαση ενώ η θνησιμότητα από αυτές κυμαίνεται από 13,7-35,7%. Οι συχνότερες λοιμώξεις αφορούν τις αιματολογικές λοιμώξεις (BSI), τις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, τις ουρολοιμώξεις και τις λοιμώξεις του χειρουργικού τραύματος. Τα παθογόνα που απομονώθηκαν από τις λοιμώξεις αυτές αφορούν συχνότερα Gram(+) παθογόνα. Τα συχνότερα παθογόνα που απομονώθηκαν αφορούσαν τα Staphylococcus aureus, Streptococcus spp., Candida spp., Escherichia coli, Klebsiella, Acinetobacter, Pseudomonas aeruginosa. Σαν συχνότεροι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη των λοιμώξεων αναφέρονται η διασωλήνωση, η παρατεταμένη διάρκεια μηχανικού αερισμού, η διάρκεια παραμονής στη PCICU και στο νοσοκομείο, η καθυστέρηση σύγκλισης του στέρνου, ο καθετήρας ούρων και το σωματικό βάρος. Συμπεράσματα: Οι μετεγχειρητικές λοιμώξεις στις PCICU αποτελούν μείζον πρόβλημα σε αυτούς τους ασθενείς και θα πρέπει να οι προσπάθειες για την αντιμετώπισή του να εστιαστούν στη μεγαλύτερη διερεύνηση των παραγόντων κινδύνου που έχουν αναφερθεί.

Λέξεις κλειδιά: Μετεγχειρητική λοίμωξη, Κεντρικοί φλεβικοί καθετήρες, Παιδιατρική Καρδιοχειρουργική Μονάδα Εντατικής Θεραπείας

Μελέτη Περίπτωσης

Self-Management of Long – COVID. Assessment of Individual and Family Physical, Mental and Social Needs for Community Health Care. | 113-125

Αλέξανδρος Αργυριάδης , Νίνα Τσιρμπίνη , Χρυσή Βλάχου , Αγάθη Αργυριάδη

ΠερίληψηMore

Introduction: The global outbreak of the SARS-CoV-2 virus and the subsequent COVID-19 pandemic have led to various health challenges worldwide. Among the emerging concerns is the condition known as Long COVID-19, which presents persistent symptoms and effects even after the initial recovery from the acute phase of the illness. Aim: This paper presents an in-depth case study of the X family, a Greek family facing the challenges of Long COVID-19, a syndrome sequel to SARS-CoV-2 infection. The study explores the physical, psychological, and social effects of Long COVID-19 on the family as well as its self-management. Method: The case study method employed in this research involves an intensive investigation of a single-family unit, providing a detailed understanding of their experiences and challenges related to Long COVID-19. This qualitative approach allows for a holistic exploration of the subject, capturing the intricate nuances of the family's journey through Long COVID-19. Results: The findings highlight the significant burden on the family due to the occurrence of the syndrome in one of its members, as well as the resolution of problems through cooperation, effective communication, and the strong emotional bonds of its members. Conclusions: In conclusion, it emphasizes the need to design a comprehensive, multifaceted plan of care tailored to the unique needs and strengths of the family and outlines potential challenges in its implementation, with a view to its wider use in the community.

Διαμοιράστε το:

Copyright © 2024 Vima Asklipiou.
Powered by MayaGrpahics.