Γεωγρία-Μαρία Μαρκοπούλου , Φωτούλα Μπαμπάτσικου , Ειρήνη Κότσαλου , Γεώργιος Μαντωνανάκης , Άγγελος Δαμπάλης , Χαρίλαος Κουτής
Εισαγωγή: Η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τόσο στην εφηβεία όσο και μακροπρόθεσμα, καθώς υπάρχει αυξημένος κίνδυνος οι συνθήκες αυτές να γίνουν χρόνιες ασθένειες κατά την ενηλικίωση, με πολυάριθμες επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία και με συνέπειες στη νοσηρότητα και θνησιμότητα.
Σκοπός: Η διερεύνηση των επιπέδων του Δείκτη Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ.), ως μέτρου παχυσαρκίας, καθώς και των παραγόντων που σχετίζονται με αυτόν σε μαθητές λυκείου του δήμου Σαλαμίνας.
Υλικό και μέθοδος: Η παρούσα μελέτη είχε προοπτικό χαρακτήρα και διενεργήθηκε σε τυχαίο δείγμα 123 μαθητών των 3 γενικών λυκείων του δήμου Σαλαμίνας. Στους μαθητές που συμμετείχαν διανεμήθηκε ερωτηματολόγιο που αφορούσε δημογραφικά και σωματομετρικά χαρακτηριστικά καθώς και τις διατροφικές συνήθειες τους. Εφαρμόστηκε η πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση για την ανάλυση των παραγόντων που σχετίζονται με το Δ.Μ.Σ. και για την επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο STATA.
Αποτελέσματα: Το δείγμα αποτελείτο από 61 (49,6%) αγόρια και 62 (50,4%) κορίτσια ηλικίας από 15,1 έως 18,7 ετών (διάμεση ηλικία 16,4 έτη). Ο μέσος Δ.Μ.Σ. ήταν 22,8 μονάδες για τα αγόρια και 21,6 μονάδες για τα κορίτσια. Από τα αγόρια μόνο 1 (1,7%) άτομο ήταν παχύσαρκο (Δ.Μ.Σ.>30) ενώ 10 (16,7%) ήταν υπέρβαρα (Δ.Μ.Σ. 25-30). Στα κορίτσια δεν παρατηρήθηκε παχύσαρκο άτομο ενώ 8 (13,3 %) ήταν υπέρβαρα. Η πολυπαραγοντική ανάλυση έδειξε ότι τα κορίτσια έχουν κατά μέσο όρο χαμηλότερο Δ.Μ.Σ. από τα αγόρια (p=0,005), ενώ οι μεγαλύτεροι μαθητές είχαν μεγαλύτερο Δ.Μ.Σ. κατά μέσο όρο από τους μικρότερους (p=0,038). Μαθητές με αλλαγή βάρους τον τελευταίο χρόνο (p=0,011), απόπειρα δίαιτας τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους (p<0,001) καθώς και αυτοί που δήλωσαν μεγαλύτερη όρεξη για κατανάλωση φαγητού (p=0,013) είχαν μεγαλύτερο μέσο Δ.Μ.Σ. Επιπλέον μαθητές που γεννήθηκαν στην Αθήνα είχαν μεγαλύτερο Δ.Μ.Σ. (p=0,020) ενώ η συχνή κατανάλωση μικρής ποσότητας τροφής σχετιζόταν με μικρότερο μέσο Δ.Μ.Σ. (p=0,013).
Συμπεράσματα: Η παχυσαρκία στους εφήβους αποτελεί μείζον πρόβλημα Δημόσιας Υγείας στις μέρες μας πλήττοντας την ποιότητα ζωής, την υγεία των νέων αλλά και την παγκόσμια οικονομία. Κρίνεται αναγκαίο να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα αγωγής υγείας στους εφήβους μαθητές με στόχο την ενημέρωση και αλλαγή απόψεων και στάσεων των μαθητών απέναντι στην υγιεινή διατροφή και γενικότερα τον υγιεινό τρόπο ζωής.
Λέξεις κλειδιά: Επιδημιολογική μελέτη, Ελλάδα, μαθητές Λυκείου, εφηβεία, Δείκτης Μάζας σώματος (Δ.Μ.Σ.), παχυσαρκία