Η εφαρμογή του μοντέλου πεποιθήσεων για την υγεία σε ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια: δυνατότητες και περιορισμοί

Εισαγωγή: Η Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια (ΔΑ) αποτελεί παγκοσμίως τη σημαντικότερη επιπλοκή του Σακχαρώδους Διαβήτη (ΣΔ). Το  σημαντικότερο θεωρητικό εργαλείο μελέτης της συμπεριφοράς αυτής θεωρείται το Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία (ΜΠΥ).

Σκοπός: Η παρούσα εργασία αποσκοπούσε στην περιγραφή του ΜΠΥ και των παραγόντων του ως πλαίσιο μελέτης διαβητικών ατόμων για την πρόληψη από τη ΔΑ καθώς και στην κριτική θεώρηση του μοντέλου.

Υλικό και Μέθοδος: Η ανασκόπηση της ελληνικής και διεθνoύς βιβλιογραφίας βασίστηκε στη σύγχρονη αναζήτηση μέσα από τις  ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων Medline OvidSP, PubMed publisher και Google Scholar με τις εξής λέξεις - κλειδιά: Μοντέλο Πεποιθήσεων Υγείας, συμπεριφορά, αυτο-αποτελεσματικότητα.

Αποτελέσματα: Το ΜΠΥ αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και προαγωγής της υγείας, όπως είναι αυτό της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας για διαβητικούς ασθενείς. Οι δείκτες του διευρυμένου ΜΠΥ (σοβαρότητας, τρωτότητας, των υπαρκτών εμποδίων, των αναμενόμενων οφελών, των ενδείξεων για δράση και της αυτο-αποτελεσματικότητας) επιδρούν σημαντικά στη διαμόρφωση των πεποιθήσεων. Σε αρκετές έρευνες διαπιστώθηκε η αδυναμία του μοντέλου να συμπεριλάβει συμπεριφορές που έχουν να κάνουν με τη συνήθεια, το περιβάλλον, τα συναισθηματικά κίνητρα, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και το κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο.

Συμπεράσματα: Το ΜΠΥ αποτελεί το χρηστικότερο ίσως εργαλείο στην προσπάθεια τροποποίησης της προληπτικής συμπεριφοράς των διαβητικών ασθενών απέναντι στη ΔΑ. Αναγκαίες κρίνονται οι παρεμβάσεις στο πληθυσμό των διαβητικών ασθενών. Η κριτική θεώρηση του μοντέλου παρουσιάζει αδυναμίες και περιορισμούς που πρέπει να αποτελέσουν την κινητήριο δύναμη για περαιτέρω ανάλυση και πληρέστερη εφαρμογή του μοντέλου.

Λέξεις κλειδιά: Μοντέλο Πεποιθήσεων Υγείας, αυτοαποτελεσματικότητα, συμπεριφορά