Αρτηριακή σκληρία: παθοφυσιολογία, παράγοντες κινδύνου και τρόποι μέτρησης

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Αρτηριακή σκληρία (ΑΣ) ή ανελαστικότητα είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό των μειωμένων γλοιο-ελαστικών ιδιοτήτων του αγγειακού τοιχώματος. Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στον ρόλο της ΑΣ προς την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων ενώ η αξιολόγηση της χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο στην κλινική πρακτική.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της βιβλιογραφίας και η επισκόπηση μερικών από τους πιο κοινούς μηχανισμούς που συμβάλλουν στην αυξημένη ΑΣ, των παραγόντων κινδύνου αλλά και των τρόπων μέτρησής της.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων PubMed και Google Scholar, χωρίς να τεθεί χρονικός περιορισμός. Τα κριτήρια εισαγωγής περιελάμβαναν άρθρα τα οποία ήταν γραμμένα στην Ελληνική και Αγγλική γλώσσα, είτε ήταν ανασκόπηση είτε έρευνα.
Αποτελέσματα: Η ΑΣ αναπτύσσεται μέσω μιας πολύπλοκης αλληλεπίδρασης μεταξύ σταθερών και δυναμικών αλλαγών που περιλαμβάνουν δομικά και κυτταρικά στοιχεία του αγγειακού τοιχώματος. Σε αυτά περιλαμβάνονται η μειωμένη αναλογία ελαστίνης/κολλαγόνου, η παραγωγή φθαρμένων ινών ελαστίνης, η εναπόθεση ασθενέστερου κολλαγόνου στο τοίχωμα των αγγείων, η αγγειακή δυσλειτουργία ενώ σημαντικό επίσης ρόλο διαδραματίζουν το σύστημα Ρενίνης Αγγειοτενσίνης Αλδοστερόνης αλλά και φλεγμονώδεις παράγοντες. Στους παράγοντες κινδύνου συγκαταλέγονται όλοι εκείνοι οι παράγοντες που επιδρούν στις ελαστικές ιδιότητες των αρτηριών.

Η κύρια μέθοδος που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της ΑΣ είναι η ταχύτητα διάδοσης του σφυγμικού κύματος (Pulse Wave Velocity PWV) ενώ η καρωτοδομηριαία PWV έχει χαρακτηριστεί ως «χρυσή μέθοδος» καθώς αποτελεί μια εύκολη, αναπαραγώγιμη, οικονομική και μη επεμβατική μέθοδο, έχει την υψηλότερη προγνωστική αξία καρδιαγγειακών συμβαμάτων χωρίς να επηρεάζεται από άλλους παράγοντες. O AIx που προκύπτει με την ανάλυση κύματος παλμού (Pulse Wave Analysis PWA) αποτελεί έναν έμμεσο αλλά αξιόπιστο επίσης δείκτη εκτίμησης της αρτηριακής σκληρίας και εξαρτάται από την ταχύτητα του κύματος, από την καρδιακή συχνότητα και από την ένταση του ανακλώμενου από την περιφέρεια κύματος.
Συμπεράσματα: Η αυξημένη ΑΣ έχει συνέπειες στην καρδιαγγειακή υγεία και πιθανότατα ευθύνεται για ένα μεγάλο ποσοστό των χρόνιων καρδιαγγειακών παθήσεων παγκοσμίως. Η ΑΣ μπορεί εύκολα να μετρηθεί στην καθημερινή κλινική πράξη  και μπορεί να συμβάλει στην πρόβλεψη του καρδιαγγειακού κινδύνου ενώ η κατανόηση των παθοφυσιολογικών μηχανισμών αλλά και των παραγόντων κινδύνου μπορεί να συμβάλει στον σχεδιασμό αποτελεσματικότερων 

Λέξεις κλειδιά: αρτηριακή σκληρία, ταχύτητα σφυγμικού κύματος, ανάλυση κύματος παλμού, παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί,   παράγοντες  κινδύνου, μέτρηση αρτηριακής σκληρίας