Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Οι καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις αποτελούν ένα μεγάλο σύνολο της τελικής θεραπείας ασθενών με οξέα στεφανιαία σύνδρομα. Μετά από την χειρουργική επέμβαση, είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι ασθενείς να διατηρούν ένα καλό επίπεδο ποιότητας ζωής.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν να μελετήσει τη μετεγχειρητική βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ποιότητα ζωής ασθενών που έχουν υποβληθεί σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη (coronary artery bypass graft – CABG), καθώς και τους παράγοντες που την επηρεάζουν.

Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στη διεθνή βάση δεδομένων PubMed και Science Direct με τους όρους: (quality of life OR health related qualtiy of life) και (Coronary artery bypass grafting OR CABG). Στην ανασκόπηση συμπεριλήφθηκαν πρωτογενείς μελέτες, δημοσιευμένες στην αγγλική γλώσσα από το 2010 έως το 2020 και αφορούσαν στην μετεγχειρητική αξιολόγηση της ποιότητας ζωής ενήλικων ασθενών που είχαν υποβληθεί σε CABG.

Αποτελέσματα: Στην ανασκόπηση συμπεριλήφθηκαν 22 μελέτες, με την πλειοψηφία αυτών να είναι προοπτικές μελέτες παρακολούθησης, να έχουν διεξαχθεί σε ευρωπαϊκές χώρες, να χρησιμοποιούν ως εργαλείο αξιολόγησης της ποιότητας ζωής το Short Form και να αξιολογούν τη μετεγχειρητική ποιότητα ζωής έως 12 μήνες μετά την επέμβαση. Συνολικά, όλες οι μελέτες αξιολογούσαν την ποιότητα ζωής  μέχρι και 12 χρόνια μετά τη καρδιοχειρουργική επέμβαση. Σε όλες τις μελέτες βρέθηκε ότι η μετεγχειρητική ποιότητα ζωής ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από την προεγχειρητική, με τη μέγιστη βελτίωση να παρατηρείται έως 5 έτη μετά την επέμβαση. Προγνωστικοί παράγοντες της μετεγχειρητικής ποιότητας ζωής βρέθηκε να είναι η ύπαρξη συννοσηροτήτων όπως είναι ο  διαβήτης, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η περιφερική αγγειακή νόσος, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η νεφρική νόσος, η κατάθλιψη, το κάπνισμα, η σοβαρότητα της στηθάγχης, η γνωστική λειτουργία (λόγω αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή άνοιας) και η παχυσαρκία. Επίσης, οι άνδρες είχαν μεγαλύτερη βελτίωση της μετεγχειρητικής ποιότητας ζωής σε σχέση με τις γυναίκες. Η βελτίωση της μετεγχειρητικής ποιότητας ζωής δε διέφερε μεταξύ εκείνων που είχαν υποβληθεί σε συμβατική CABG και off-pump CABG.

Συμπεράσματα: Η CABG φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες, που θα αξιολογούν διάφορους δυνητικούς προγνωστικούς παράγοντες της ποιότητας ζωής.

Λέξεις κλειδιά: Αορτοστεφανιαία παράκαμψη, ποιότητα ζωής, ασθενής